DHA, EPA là các chất béo thường được khuyến khích bổ sung trong thời kỳ mang thai. Vậy, nhóm chất béo này có vai trò gì đối với mẹ bầu và thai nhi? Nếu mẹ bầu thiếu DHA, EPA thì thai nhi có bị ảnh hưởng không? Cùng tìm hiểu các vấn đề về DHA và EPA cho bà bầu qua bài viết dưới đây nhé.
DHA – EPA có giống nhau không?
DHA (axit docosahexaenoic) và EPA (axit eicosapentaenoic) đều thuộc nhóm chất béo omega-3 thiết yếu, là 2 axit béo không bão hòa đa chuỗi dài, rất quan trọng với cơ thể. Tuy nhiên, cơ thể người không tự tổng hợp được 2 dưỡng chất này mà phải cung cấp từ chế độ ăn hoặc từ các sản phẩm bổ sung.
Tuy nhiên, DHA và EPA có những điểm khác nhau sau đây:
- Về cấu trúc: DHA có 22 nguyên tử cacbon và 6 nối đôi, trong khi EPA có 20 nguyên tử cacbon và 5 nối đôi. Do có thêm một nối đôi nên DHA có khả năng uốn cong cao hơn, giúp nó dễ dàng được tích hợp vào màng tế bào hơn so với EPA.
- Về chức năng: DHA tập trung nhiều trong não bộ và võng mạc, đóng vai trò quan trọng trong phát triển trí tuệ, thị lực và chức năng thần kinh, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, Alzheimer và suy giảm nhận thức. Trong khi đó, EPA có tác dụng chống viêm, giảm triglyceride, hạ huyết áp và ngăn ngừa hình thành cục máu đông, giúp cải thiện tâm trạng và giảm triệu chứng trầm cảm.
- Về nguồn cung cấp: DHA và EPA đều được tìm thấy nhiều nhất trong các loại cá nước lạnh. Nếu như DHA có nhiều trong cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá trích, cá tuyết,… thì EPA lại có hàm lượng cao hơn trong cá thu, cá mòi và cá ngừ.[1]
Tầm quan trọng của DHA và EPA với bà bầu
Cả hai loại axit béo DHA và EPA đều đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với cả mẹ bầu và thai nhi.
Đối với thai nhi
Mẹ bầu bổ sung đầy đủ DHA sẽ hỗ trợ phát triển trí tuệ và thị lực và chức năng thần kinh của thai nhi. Ngoài ra, acid béo omega-3 còn giúp ngăn ngừa nguy cơ sinh non và nhẹ cân ở trẻ sơ sinh, giúp cải thiện khả năng học tập, ghi nhớ và tập trung của trẻ sau khi sinh.
Nếu không bổ sung đủ DHA và EPA trong thai kỳ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển hệ miễn dịch của trẻ, tăng nguy cơ mắc bệnh hen suyễn và dị ứng, đồng thời hạn chế sự phát triển về trí tuệ, khả năng học tập kém, chậm phát triển hơn so với trẻ được bổ sung đầy đủ DHA và EPA.
Đối với mẹ bầu
Bổ sung đầy đủ DHA và EPA cho bà bầu sẽ mang lại những lợi ích tuyệt vời như:
- Giảm nguy cơ tiền sản giật: EPA có tác dụng chống viêm và giúp cải thiện lưu thông máu, từ đó có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiền sản giật ở phụ nữ mang thai.
- Cải thiện tâm trạng: omega-3 cũng có thể kích thích hệ thần kinh, giúp mẹ bầu cải thiện tâm trạng và giảm triệu chứng trầm cảm ở phụ nữ mang thai.
- Giảm nguy cơ sinh mổ: Một số nghiên cứu cho thấy việc bổ sung đầy đủ 2 dưỡng chất này trong thai kỳ còn có thể giúp giảm nguy cơ sinh mổ.
Chính vì những lợi ích nói trên, mẹ bầu cần phải bổ sung đầy đủ omega-3 để giúp nâng cao sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi.[2]
Cách bổ sung DHA và EPA cho bà bầu
Các tổ chức quốc tế đã đưa ra các khuyến cáo về việc bổ sung DHA, EPA cho phụ nữ mang thai và cho con bú vì lợi ích to lớn của chúng với sự phát triển thần kinh, não bộ của trẻ, cũng như khả năng phòng bệnh với bà mẹ mang thai. Vậy bổ sung như thế nào là hợp lý?
Thời điểm bổ sung
DHA bị thiếu hụt nhiều hơn khi mang thai và có thể không cung cấp đủ lượng qua thực phẩm. Đó là lý do vì sao các bác sĩ khuyên nên bổ sung DHA và EPA cho bà bầu trước, trong và sau khi mang thai.
Mẹ hãy bổ sung omega-3 trước khi mang thai ít nhất 1 tháng để chuẩn bị một môi trường phát triển tốt nhất cho thai nhi. Trong 3 tháng đầu thai kỳ, thai nhi sẽ bắt đầu phát triển về não bộ và thị giác nên việc bổ sung omega-3 là rất cần thiết. Đặc biệt trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba, não bộ của thai nhi phát triển nhanh chóng nhất, do đó nhu cầu về DHA và EPA cũng cao hơn.
Mẹ bầu nên tiếp tục bổ sung DHA và EPA sau khi sinh bởi hai dưỡng chất này cũng rất quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Ngoài ra, thời điểm sau sinh mẹ thường rất dễ bị căng thẳng, omega-3 sẽ giúp cải thiện tâm trạng của mẹ nhé.
Tỷ lệ DHA/EPA
Điều mà ít người biết đó là tỷ lệ DHA/EPA khác nhau sẽ mang đến tác dụng khác nhau. Đối với phụ nữ mang thai, bổ sung DHA và EPA cần phải tối ưu hóa khả năng vận chuyển acid béo qua nhau thai để vào thai nhi, do đó tỷ lệ DHA/EPA đạt 4/1 là tối ưu. Với phụ nữ cho con bú cũng tương tự, 4/1 được cho là tỉ lệ vàng nồng độ DHA/EPA có trong sữa mẹ.
Để đạt được tỉ lệ này, mẹ cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng chế độ ăn phù hợp với bản thân.
Hàm lượng
Theo khuyến cáo của Hiệp hội quốc tế nghiên cứu về acid và chất béo (ISSFAL), mỗi ngày mẹ bầu cần bổ sung ít nhất 200mg DHA. Có nghĩa là hàm lượng EPA khoảng 50mg/ngày.
Hàm lượng này sẽ tăng lên vào 3 tháng cuối của thai kỳ. Theo các chuyên gia, để giảm thiểu tình trạng sinh non và tiền sản giật, hàm lượng DHA nên bổ sung có thể lên đến 400mg/ngày.[3]
Lưu ý khi bổ sung DHA và EPA cho bà bầu
Ngoài hàm lượng, thời gian và tỷ lệ hợp lý, mẹ bầu cần lưu ý những điều sau đây để tăng hiệu quả hấp thu DHA và EPA.
Bổ sung DHA và EPA cùng chất béo
Chất béo giúp hòa tan DHA và EPA từ đó giúp cơ thể hấp thu hai dưỡng chất này tốt hơn. Ngoài ra, chất béo có thể giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL), từ đó bảo vệ sức khỏe tim mạch cho cả mẹ và bé. Chất béo omega-3 nói chung có thể giúp phát triển não bộ, giảm nguy cơ mắc một số bệnh mãn tính như bệnh tim, ung thư và tiểu đường.
Mẹ bầu nên lựa chọn chất béo không bão hòa đơn và đa như dầu ô liu, dầu hạt cải, quả bơ, các loại hạt,…với lượng vừa phải để bổ sung cùng DHA và EPA.
Bổ sung DHA và EPA cùng vitamin E
Vitamin E có khả năng chống oxy hóa, giúp bảo vệ DHA và EPA khỏi bị phân hủy, từ đó tăng cường khả năng hấp thụ của cơ thể. Omega-3 là thành phần quan trọng của màng tế bào não, giúp cải thiện chức năng nhận thức, trí nhớ và tâm trạng, vitamin E cũng có tác dụng bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương do gốc tự do gây nên.
Bổ sung theo liều lượng khuyến cáo
Với mỗi tình trạng sức khỏe khác nhau thì nhu cầu bổ sung omega-3 cũng sẽ khác nhau. Chế độ dinh dưỡng thường không cung cấp đủ DHA và EPA cho mẹ bầu nên mẹ hãy kết hợp thêm các viên uống bổ sung. Trước khi bổ sung DHA và EPA, mẹ bầu cần lắng nghe tư vấn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đưa ra liều lượng phù hợp.
Mẹ không nên tự ý sử dụng DHA và EPA quá liều. Việc sử dụng quá liều có thể gây ra một số tác dụng phụ như buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng,…
Sử dụng thường xuyên, tránh ngắt quãng
Cơ thể cần thời gian để hấp thu và chuyển hóa DHA và EPA vào các tế bào, do đó việc sử dụng thường xuyên sẽ giúp đảm bảo cơ thể luôn có đủ lượng omega-3 cần thiết. Các lợi ích của DHA và EPA đối với sức khỏe thường không xuất hiện ngay lập tức mà cần thời gian để tích lũy. Chưa kể đến việc sử dụng ngắt quãng có thể dẫn đến tình trạng bị thiếu hụt DHA và EPA, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Chọn sản phẩm chứa DHA và EPA nguồn gốc uy tín
Mẹ hãy ưu tiên các thương hiệu uy tín, có nhiều năm kinh nghiệm trong sản xuất thực phẩm chức năng, đặc biệt là các sản phẩm DHA và EPA. Sản phẩm cần có nguồn gốc nguyên liệu rõ ràng, từ những vùng biển sạch, không bị ô nhiễm, được sản xuất theo quy trình hiện đại, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Các sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế như GMP, HACCP,… thường có chất lượng cao và an toàn hơn.
Một trong những sản phẩm chứa DHA và EPA được ưa chuộng nhất phải kể đến là DHA Hymega. Sản phẩm được chiết xuất từ cá hồi lạnh châu Âu và ứng dụng công nghệ chiết lạnh PCET độc quyền. Do đó, nguồn cá được thanh thuần và đảm bảo an toàn, không nhiễm các kim loại nặng đặc biệt là thủy ngân. Sự kết hợp của DHA cùng vitamin E giúp hạn chế tình trạng dễ oxy hoá của DHA, đảm bảo hiệu quả và lợi ích tối đa cho mẹ bầu.
Như vậy, bài viết trên đã phần nào giải đáp những thắc mắc về việc bổ sung DHA và EPA cho bà bầu. Nếu còn bất kỳ câu hỏi nào, mẹ có thể truy cập website aplicaps.vn hoặc gọi điện theo hotline 1900 636 985 để được tư vấn kỹ hơn!
Tài liệu tham khảo
| ↑1 | Omega-3 Fatty Acids and Pregnancy – Ngày truy cập 10/06/2024 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3046737/ |
|---|---|
| ↑2 | Omega-3 Fatty Acids – DHA & EPA – Support both Mom and Baby – Ngày truy cập 10/06/2024 https://prenate.com/key-ingredients/dha-epa-2/ |
| ↑3 | DHA and Pregnancy: What You Need to Know – Ngày truy cập 10/06/2024 https://www.healthline.com/health/dha-and-pregnancy |
