Mẹ vẫn thường nghe, EPA và DHA cần thiết cho sự phát triển của thai nhi. Nhưng liệu mẹ đã biết EPA là gì và có tác dụng cụ thể gì đối với sức khỏe bà bầu và thai nhi? Tất cả sẽ được Aplicaps làm rõ trong bài viết dưới đây.
EPA là gì?
EPA là tên viết tắt của axit eicosapentaenoic. Giống như DHA (axit docosahexaenoic) và ALA (axit Alpha lipoic), EPA cũng là một axit béo thuộc nhóm Omega-3. Đây là nhóm chất có tác dụng trên cả thể chất và trí tuệ con người. Trong đó, chúng liên quan đến sức khỏe tim mạch, não bộ, thị giác và làn da. Không ai có thể phủ nhận những đóng góp to lớn của Omega-3 để xây dựng một cơ thể khỏe mạnh.
Với những tác dụng tích cực lên sức khỏe, EPA trở thành một trong những dưỡng chất cần thiết, được khuyến khích nên bổ sung hàng ngày. Tuy nhiên, cơ thể người lại không thể tự tổng hợp EPA được. Do đó, con người thường phải bổ sung EPA từ nhiều nguồn khác nhau như thức ăn hoặc các loại viên uống bổ sung.

Phân biệt DHA và EPA
EPA và DHA đều được biết đến là các axit béo thuốc nhóm Omega-3. Chúng có mặt trong nhiều loại hải sản nước lạnh. Ví dụ như cá hồi, cá trích, cá tuyết,… Dù cùng một nhóm nhưng công thức của chúng vẫn khác nhau. Do đó, mỗi chất sở hữu một công năng riêng, tác động lên cơ thể người theo các cách thức khác nhau.
DHA gắn liền với sự phát triển của não bộ và thị giác của thai nhi. Còn với EPA, ý nghĩa thực sự trong thai kỳ là vai trò điều hòa DHA và AA (arachidonic acid). Trong đó, EPA đảm nhiệm chức năng vận chuyển DHA và AA đến tuần hoàn thai nhi. Vì vậy, khi nồng độ EPA trong cơ thể tăng lên đồng nghĩa với việc thúc đẩy hàm lượng DHA và AA đến bào thai tăng lên. Ngoài ra, EPA cũng có liên quan đến việc hấp thu axit béo của thai nhi. Nồng độ EPA càng cao thì lượng axit béo (trong đó có DHA) đi đến nuôi dưỡng thai nhi càng nhiều hơn. [1]
EPA có tác dụng gì với bà bầu và thai nhi?
EPA có tác dụng chủ yếu với chức năng tim mạch của mẹ và bé yêu. Trong đó, EPA tham gia nhiều vào việc phòng ngừa huyết khối, đảm bảo hệ tuần hoàn luôn thông thoáng và ngăn ngừa bệnh tim mạch.
Vai trò của EPA với bà bầu
Cùng với các acid béo khác trong nhóm Omega-3 (DHA, ALA), EPA rất cần thiết cho phụ nữ mang thai và cho con bú. Trong đó, công dụng chính của EPA bao gồm:
- Tăng tỷ lệ thụ thai, cấy thai thành công: Do EPA được chứng minh có tác dụng làm tăng khả năng làm tổ của trứng đồng thời nâng cao khả năng sống sót của thai nhi, đặc biệt trong trường hợp thụ tinh ống nghiệm.
- Đưa DHA qua hàng rào nhau thai: DHA chỉ có thể truyền từ mẹ qua nhau thai khi có một “chất vận chuyển’’ đi kèm. Nhiệm vụ của EPA lúc này là khiến cho liên kết giữa DHA và yếu tố vận chuyển đó bền vững, giúp DHA dễ dàng qua hàng rào nhau thai để vào thai nhi.
- Giảm nguy cơ sinh non: Do EPA có khả năng kéo dài thời gian thai kỳ.
- Giảm nguy cơ tiền sản giật, tăng huyết áp ở mẹ bầu: Trong đó DHA ngăn ngừa việc hình thành các cục máu đông, hạn chế nguy cơ tắc mạch, tăng huyết áp, đột quỵ đáng kể.
- Giảm nguy cơ đái tháo đường: EPA ngăn ngừa tình trạng kháng insulin do đó giảm nguy cơ đái tháo đường trong thai kỳ.
- Giảm nguy cơ trầm cảm ở phụ nữ mang thai và sau sinh: EPA được ví như một loại thuốc chống trầm cảm hiệu quả. Theo nhiều thống kê cho thấy, mẹ bầu bổ sung nhiều EPA sẽ ít bị trầm cảm hơn. Đặc biệt, người đang trải qua cảm xúc tiêu cực do trầm cảm sau khi dùng EPA sẽ thấy triệu chứng được cải thiện đáng kể.

Vai trò của EPA với thai nhi
Với thai nhi, EPA cùng DHA đóng góp vào sự phát triển trí não, tầm nhìn của trẻ và cải thiện dòng máu tới thai nhi. Nhờ vậy, thai nhi có thể lấy đủ dinh dưỡng từ cơ thể mẹ, đảm bảo trẻ phát triển bình thường trong suốt thai kỳ.
Nhu cầu EPA, DHA đối với bà bầu
Về cơ bản, mẹ bầu cần bổ sung DHA, EPA trong suốt thời gian thai kỳ để đảm bảo sự phát triển của thai nhi. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bà bầu cần bổ sung trung bình khoảng 200-300mg DHA mỗi ngày. Tuy nhiên, hàm lượng DHA cần bổ sung sẽ có sự khác nhau theo từng giai đoạn của thai kỳ [2]. Cụ thể:
- Giai đoạn 3 tháng đầu thai kỳ: Trong giai đoạn này, mặc dù sự phát triển não bộ và võng mạc chưa bắt đầu mạnh mẽ, DHA vẫn quan trọng để hỗ trợ sức khỏe toàn diện của mẹ và thai nhi.
- Giai đoạn 3 tháng giữa thai kỳ: Trong giai đoạn này, sự phát triển của não bộ và hệ thần kinh của thai nhi bắt đầu gia tăng, vì vậy việc cung cấp DHA đầy đủ vẫn rất quan trọng.
- Giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ: Đây là giai đoạn mà sự phát triển của não bộ và võng mạc của thai nhi đang ở mức cao nhất, vì vậy việc bổ sung DHA là rất cần thiết để hỗ trợ sự phát triển tối ưu.
Với EPA, không có khuyến nghị cụ thể cho EPA trong thai kỳ như DHA. Tuy nhiên, EPA đóng vai trò hỗ trợ sức khỏe tim mạch, hệ thống miễn dịch và có tác dụng chống viêm. EPA thường được cung cấp cùng với DHA và được khuyến nghị trong các sản phẩm bổ sung.

Cách bổ sung EPA cho bà bầu
Cơ thể người không thể tự sản xuất EPA, do đó, mẹ bầu có thể tìm kiếm nguồn dưỡng chất từ thức ăn hàng ngày hoặc sử dụng viên uống bổ sung.
EPA có trong thực phẩm nào?
Hầu hết mẹ bầu không thể bổ sung đủ EPA chỉ với chế độ ăn uống hàng ngày. Tuy nhiên, không vì thế mà mẹ có thể bỏ qua nguồn dinh dưỡng tự nhiên này được. EPA được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm, đặc biệt là cá nước lạnh:
- Cá trích. Với hương vị thơm ngon, đây là loại cá được nhiều vùng miền Việt Nam yêu thích. Trong cá trích chứa hàm lượng cao EPA, khoảng 1,27g trong 100g cá.
- Cá hồi: Trong 100g cá hồi chứa khoảng 1g EPA. Ngoài ra, cá hồi còn giàu vitamin B12, sắt, kali, vitamin D cùng nhiều loại dưỡng chất khác.
- Tôm. Không chỉ chứa DHA, tôm cũng rất giàu EPA. Ước tính trong 100g tôm đã nấu chín có khoảng 0,15g EPA. Đây cũng là loại hải sản có thể dễ dàng chế biến thành nhiều món ăn khác nhau.
- Cá cơm. Cá cơm là nguyên liệu chính cho nước mắm của người dân Việt. Trong 100g cá cơm có khoảng 0,53g EHA rất tốt cho sức khỏe.
- Hàu. Đây là một trong những loại hải sản thơm ngon, giàu dinh dưỡng được đưa vào nhiều nhà hàng, quán ăn. Trong 100g hàu nấu chính có chứa khoảng 0,35g EPA. [3]

Viên uống bổ sung DHA và EPA cho bà bầu
Bên cạnh nguồn EPA tự nhiên, các chuyên gia luôn khuyến khích mẹ bầu sử dụng EPA từ viên uống bổ sung. Bởi đây là nguồn EPA dễ định lượng, giúp mẹ bầu dễ dàng đảm bảo lượng EPA hấp thu mỗi ngày. DHA EU tinh khiết Hymega là viên uống bổ sung EPA và DHA tinh khiết nhập khẩu châu Âu, được sản xuất dựa trên công nghệ chiết lạnh độc quyền.
Điểm nổi trội của Hymega là sở hữu công nghệ chiết lạnh PCET. Đây là một quy trình độc quyền để tinh chiết DHA và EPA ở nhiệt độ thấp. Nhờ vậy, hàm lượng DHA và EPA có trong dầu cá được bảo toàn tối đa. Thành phẩm nhận được là DHA và EPA hàm lượng cao, siêu tinh khiết. Hymega với sự kết hợp hoàn hảo giữa các thành phần cho 3 tác động ưu việt:
- DHA: Đảm bảo sự phát triển toàn diện của não bộ và thị giác của em bé, hỗ trợ đồng thời phòng ngừa chứng hay quên, trầm cảm sau sinh ở mẹ bầu.
- EPA: Tham gia phòng ngừa nguy cơ sinh non, tăng huyết áp và tiền sản giật cho thai phụ.
- Vitamin E: Ngăn chặn quá trình oxy hóa DHA, nhờ đó tối đa hóa khả năng hấp thu DHA và hỗ trợ sức khỏe thai nhi.

Lưu ý khi bổ sung EPA cho bà bầu
Liều dùng EPA phù hợp cho bà bầu
Theo tổ chức WHO, khi mang thai, mỗi ngày mẹ bầu nên bổ sung khoảng 200-500mg EPA và DHA. Đây là khoảng liều an toàn và cần thiết đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của mẹ.
Quá liều EPA gây ra những hậu quả gì?
Giống như DHA, EPA được đánh giá là một dưỡng chất an toàn với mẹ bầu. Trong đó, liều tối đa không gây hại đến sức khỏe của một người bình thường là 1000mg EPA/ngày. Nếu quá giới hạn này, mẹ bầu có nguy cơ chảy máu.
Nguyên nhân là do EPA nồng độ cao sẽ làm chậm quá trình đông máu. Nếu chẳng may bị thương hoặc chuẩn bị làm phẫu thuật nào đó, mẹ bầu sẽ gặp khó khăn trong việc làm lành vết thương, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng và thai nhi.

Hạn chế ăn nhiều cá biển
Nhiều loại cá bị nhiễm thủy ngân từ tự nhiên (núi lửa, cháy rừng) hoặc do ảnh hưởng của nhà máy, hóa chất. Đây là chất độc đối với não và hệ thần kinh của con người. Nếu ăn quá nhiều cá sẽ khiến lượng thủy ngân tích lũy trong cơ thể. Ở hàm lượng cao, thủy ngân sẽ gây hại đến trí não và thần kinh của trẻ nhỏ. Vì vậy, dù cá biển rất giàu EPA và các dưỡng chất tự nhiên nhưng mẹ bầu nên hạn chế sử dụng hàng ngày.
Như vậy, qua bài viết này, Aplicaps đã giúp bạn đọc giải thích EPA là gì và công dụng của EPA với mẹ đang mang thai. Nếu mẹ muốn biết thêm nhiều kiến thức bổ ích về sức khỏe sinh sản, mẹ có thể truy cập tại Aplicaps.vn hoặc gọi điện theo số hotline 1900 636 985.
Aplicaps rất vui khi được đồng hành cùng chặng đường sức khỏe của hàng triệu mẹ bầu. Chúc các mẹ luôn khỏe khoắn, vui tươi trong hành trình làm mẹ tuyệt vời!
Tài liệu tham khảo
↑1 | Omega-3 fatty acid supplementation during pregnancy. Ngày truy cập: 19/5/2022. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2621042/ |
---|---|
↑2 | Omega-3 Fatty Acids and Pregnancy. Ngày truy cập: 4/9/2024. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3046737/ |
↑3 | Where do you get your Omega-3? Ngày truy cập: 19/5/2022. https://www.healthline.com/health/nutrition/comparison-of-omega-3-sources#1 |