Nghiệm pháp dung nạp đường glucose là một trong những xét nghiệm trong thai kỳ nhưng có giá trị rất lớn. Nghiệm pháp giúp cho những kết luận chính xác về sự hấp thu đường trong máu giúp chẩn đoán mắc đái tháo đường cho phụ nữ mang thai.
Tầm quan trọng của nghiệm pháp dung nạp đường glucose
Nghiệm pháp dung nạp đường huyết là phương pháp sử dụng để đo khả năng dung nạp đường. Đây là phương pháp để chẩn đoán đái tháo đường, đặc biệt với phụ nữ đang mang thai, giúp phát hiện sớm tiểu đường thai kỳ và tránh biến chứng ảnh hưởng đến mẹ và bé có thể xảy ra.
Nghiệm pháp này chủ yếu áp dụng cho phụ nữ mang thai. Trong một số trường hợp, nghiệm pháp này có thể chỉ định cho phụ nữ chưa có thai như:
- Nghi ngờ mắc đái tháo đường.
- Buồng trứng đa nang.
- Biểu hiện về siêu âm, cân nặng, rối loạn kinh nguyệt… không rõ ràng.
Thời điểm làm nghiệm pháp từ 24-28 tuần thai kỳ.
Quy trình làm nghiệm pháp dung nạp đường glucose
Lấy máu lần 1: Bác sĩ sẽ lấy máu để đo nồng độ glucose trong máu khi đói. Điều này cung cấp cơ sở đánh giá các giá trị glucose sau khi xét nghiệm.
Sau khi có được kết quả xét nghiệm, nếu chỉ số trong giới hạn cho phép, bạn sẽ được yêu cầu uống nước đường với lượng khoảng 75g hoặc 100g glucose. Chú ý uống trong thời gian trong 15 phút đổ lại, tránh uống trong thời gian dài. Như vậy sự đánh giá dung nạp đường huyết mới được chính xác nhất.
Lấy máu lần 2: sau uống đường 1 giờ.
Lấy máu lần 3: sau uống đường 2 giờ.
Nên đi sớm để được ăn uống sau khi làm xét nghiệm đường huyết, tránh bị tụt đường huyết.

Những lưu ý về nghiệm pháp dung nạp đường glucose
Chống chỉ định thực hiện nghiệm pháp dung nạp đường huyết với:
- Bệnh nhân đã xác định đường huyết tăng, có các triệu chứng cụ thể của tăng đường huyết hoặc có 2 mẫu đường huyết lúc đói trên 7mmol/l.
- Bệnh nhân có bệnh lý cấp tính
- Suy dinh dưỡng mạn tính.
Bệnh nhân cần ăn uống bình thường trước 3 ngày thực hiện nghiệm pháp.
Tuyệt đối không sử dụng các thuốc corticoid, lợi tiểu, chẹn Beta giao cảm trong ít nhất 3 ngày.
Cần nghỉ ngơi ít nhất 30 phút trước khi lấy máu lần đầu.
Nghiệm pháp glucose tiến hành vào buổi sáng sau khi nhịn đói 8-14 giờ.
Sau khi thực hiện nghiệm pháp nên ăn từ từ cho cơ thể hấp thu thức ăn dần.
Khi có các chỉ số dung nạp đường huyết tăng cần:
- Điều chỉnh chế độ ăn.
- Kiểm tra các chỉ số khác: HPA1c. Nếu HPA1c<5,3 có thể điều chỉnh chế độ ăn và theo dõi đường huyết mao mạch tại nhà. Nếu sau 2-3 ngày, đường huyết giảm về mức bình thường thì bạn vẫn nên tiếp tục duy trì. Ngược lại, nếu chỉ số đường huyết không giảm, cần cân nhắc sử dụng Insullin để điều chỉnh đường huyết.
- Đánh giá tiền sử gia đình, bản thân, thai kỳ, BMI,…

Đánh giá kết quả chỉ số đường huyết
Đối với người có không mắc đái tháo đường thai kỳ, chỉ số đường huyết bình thường sẽ là:
- Kết quả lúc đói: Mo < 5,1mmol.
- Sau uống đường 1 giờ: M1<10mmol
- Sau uống đường 2 giờ: M2<8,5mmol.
Nếu kết quả Mo>7mmol rất có thể bệnh nhân đã mắc tháo đường trên lâm sàng và sẽ chỉ định xét nghiệm lại vào hôm sau.

Hỏi – đáp
Thai 23 tuần có làm xét nghiệm dung nạp đường huyết được không?
Nghiệm pháp đường huyết thường được thực hiện cho phụ nữ mang thai từ 24-28 tuần. Nếu đã quá 23 tuần thì có thể làm được.
Đang bị covid có làm nghiệm pháp dung nạp đường huyết được không?
Covid là bệnh lý cấp tính không nên làm nghiệm pháp dung nạp đường huyết.
Ăn nhiều trái cây ngọt có bị tiểu đường thai kỳ không?
Trái cây ngọt có thể dẫn đến tiểu đường thai kỳ nên bạn cần hạn chế.
Sử dụng đường ăn kiêng có được không ạ?
Bạn cần xác định đường ăn kiêng là đường gì. Bởi vì nhiều đường ăn kiêng chỉ đem lại vị ngọt nhưng không hề cung cấp năng lượng cho cơ thể. Do đó, bạn cần trao đổi lại với bác sĩ dinh dưỡng.
Bị trễ xét nghiệm tiểu đường có làm sao không?
Thực tế, không làm cũng không làm sao cả. Nếu trong trường hợp may mắn không bị tiểu đường thai kỳ cũng không ảnh hưởng gì cả. Nếu phụ nữ mang thai mắc đái tháo đường thai kỳ không phát hiện sớm gây nguy hiểm đến mẹ và bé. Trong trường hợp bị trễ xét nghiệm, cố gắng theo dõi thai nhi và cân nặng của mẹ trong quá trình thai kỳ còn lại.
Cần nhịn bao lâu trước khi làm xét nghiệm?
Theo khuyến cáo thì nên nhịn trước khi lấy máu 10-14 giờ. Nếu nhịn lâu, mẹ bầu rất dễ bị tụt đường huyết do cần nhiều năng lượng.
Xét nghiệm tiểu đường lúc 28 tuần có 1 chỉ số bị rối loạn, bác sĩ hẹn 32 tuần xét nghiệm lại nhưng quên mất. Giờ 34 tuần có phải làm nữa không?
Trong trường hợp theo dõi thai kỳ bình thường thì không nhất thiết phải xét nghiệm lại. Tuy nhiên, có thể làm xét nghiệm đường huyết thông thường. Trong trường hợp xấu nhất, 34 tuần em bé có thể sống bên ngoài mà không cần tiêm trưởng thành phổi.
Mang thai 30 tuần, thử đường huyết là 6,6 mmol có bị tiểu đường thai kỳ không?
Khi đói chỉ số đường huyết là 6,6 mmol là cao nhưng chưa phải trên lâm sàng. Bạn cần theo dõi thêm và hạn chế ăn tinh bột.
Bạn nên làm thêm HPA1c, nếu HPA1c>6,5 thì cần phải lưu ý.
Tuần 24 đi làm nghiệm pháp glucose kết quả sau 2 giờ vượt ngưỡng 1 chút, có ảnh hưởng không?
Tối thiểu 1 trong 3 chỉ số tăng được coi là đái tháo đường thai kỳ nên bạn cần lưu ý.
Sao em xét nghiệm tiểu đường thai kỳ chỉ lấy máu 1 lần?
Lấy máu 1 lần chỉ là xét nghiệm đường huyết thông thường và đa phần được áp dụng tại địa phương. Nghiệm pháp dung nạp được huyết cần phải lấy máu 3 lần và đánh giá chính xác được có bị tiểu đường thai kỳ không.
Trước em làm nghiệm pháp tiểu đường lấy máu 3 lần rồi không sao. Nhưng sau 1 tháng lên cân vèo vèo có nên làm lại lần nữa không?
Để cẩn thận, bạn có thể thực hiện kiểm tra đường huyết 1 lần lúc đói và HPA1c. Thực tế, trong những tháng sau của thai kỳ, em bé phát triển rất nhanh. Do đó, mẹ cũng tăng cân rất nhanh. Nên mẹ cần được đánh giá thêm các chỉ số phát triển của con nữa.
Đang sử dụng Befoma mà bị tiểu đường thai kỳ có tiếp tục uống không?
Befoma bổ sung sắt và vitamin tổng hợp rất cần thiết cho thai kỳ. Befoma không gây tăng đường huyết và gây nóng trong, táo bón cho mẹ bầu. Do đó, mẹ vẫn cần tiếp tục sử dụng.
Đang mang thai bị tiểu đường thai kỳ, sau khi sinh xong có bị tiểu đường nữa không?
Sau khi để, bạn vẫn có thể bị tiểu đường tuyp 2 nếu không kiểm soát tốt và có các yếu tố nguy cơ.