Mổ đẻ có nhiều ưu điểm như không đau (do đã được gây tê), chủ động về thời gian cũng như về tâm lý,… Nhưng trong một số trường hợp sẽ xuất hiện dấu hiệu vết mổ sau sinh bị đỏ đi kèm với nhiều triệu chứng khác, nếu như không được chăm sóc và xử lý kịp thời thì sẽ gây nên nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe của mẹ.
Nguyên nhân vết mổ sau sinh bị đỏ
Có 2 nguyên nhân chủ yếu khiến vết mổ sau sinh bị đỏ, đó là:
Vết mổ sau sinh bị đỏ do chỉ khâu chưa tiêu hết
Nguyên nhân đầu tiên và khá phổ biến của tình trạng vết mổ sau sinh bị đỏ là do chỉ chưa tiêu hết. Chỉ khâu được sử dụng để đóng vết mổ sau khi sinh thường được chia làm 2 loại: chỉ tiêu và chỉ không tiêu. Chỉ tiêu là loại chỉ sẽ tự tiêu trong cơ thể theo thời gian, trong vòng 6 tháng đến 1 năm. Còn chỉ không tiêu là loại cần được cắt bỏ bởi bác sĩ sau khi vết mổ đã lành hoàn toàn. Hiện nay, loại chỉ không tiêu không còn được sử dụng nhiều.
Ngoài bị đỏ, vết mổ sau sinh do chỉ chưa tiêu hết còn có các biểu hiện như sưng, nóng, đau, thậm chí mẹ có thể nhìn thấy đầu chỉ khâu khi nó bị nhô ra khỏi da. Nếu gặp những biểu hiện này, mẹ nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra. Bác sĩ sẽ xác định xem vết mổ sau sinh bị sưng đỏ có đấy có phải do chỉ chưa tiêu hết không và sẽ có biện pháp xử lý phù hợp giúp mẹ giảm sưng đỏ, đau.
Vết mổ sau sinh bị đỏ do nhiễm trùng vết mổ
Đây là biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra sau sinh mổ. Các triệu chứng của nhiễm trùng vết mổ bao gồm sưng đỏ, nóng, đau đớn, chảy mủ, sốt cao và ớn lạnh. Khi mẹ xuất hiện những biểu hiện được nêu ở trên, hãy đến gặp bác sĩ ngay để được xử lý kịp thời.
Nhiễm trùng vết mổ sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của phụ nữ sau sinh. Tình trạng này có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm:
- Trong quá trình phẫu thuật: Sót nhau, sót màng, thời gian phẫu thuật kéo dài, mất máu nhiều, vết mổ cũ dính lại, máu tụ.
- Sau phẫu thuật: Người bệnh kém vận động, bế sản dịch không đúng cách, vệ sinh không đúng cách, dinh dưỡng không đảm bảo. [1]
Ngoài những nguyên nhân trên, một số yếu tố khác như béo phì, tiểu đường, hút thuốc lá, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch cũng góp phần làm tăng nguy cơ nhiễm trùng vết mổ. [2]
Nhiễm trùng vết mổ sau sinh nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng và chất lượng cuộc sống của người phụ nữ. Về biến chứng tại chỗ, vết mổ có thể bị viêm, sưng tấy, chảy mủ, thậm chí hình thành áp xe hoặc viêm tủy xương. Vết mổ không liền hoặc liền chậm, gây mất thẩm mỹ và có thể dẫn đến nhiễm trùng tái phát, thoát vị rạch da.
Các biến chứng toàn thân có thể kể đến bao gồm:
- Nhiễm trùng huyết: nguy hiểm nhất, vi khuẩn từ vết mổ xâm nhập vào máu, lan tràn khắp cơ thể gây sốt cao, rét run, ớn lạnh, nhịp tim nhanh, huyết áp thấp, suy đa cơ quan và có thể dẫn đến tử vong.
- Viêm tắc tĩnh mạch chi dưới: Hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch chi dưới, gây đau, sưng, nóng, đỏ vùng bắp chân hoặc đùi, da căng bóng, có thể kèm theo sốt.
- Gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản: Viêm nội mạc tử cung, viêm tắc ống dẫn trứng.
Ngoài những biến chứng nêu trên, mẹ bầu còn có thể bị ảnh hưởng đến tâm lý, mẹ sẽ cảm thấy lo lắng thậm chí trầm cảm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
5 bất thường của vết mổ sau sinh cần lưu ý
Vết mổ sau sinh cần được chăm sóc cẩn thận để đảm bảo lành da, tránh biến chứng. Dưới đây là 5 dấu hiệu bất thường của vết mổ sau sinh mà bạn cần lưu ý để phát hiện sớm và điều trị kịp thời:
- Vết mổ sau sinh bị sưng đỏ, nóng, đau: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của nhiễm trùng. Nếu vết mổ có hiện tượng sưng đỏ, nóng, đau hơn bình thường, kèm theo cảm giác căng tức, mẹ cần báo ngay cho bác sĩ để được kiểm tra.
- Chảy mủ hoặc dịch vàng từ vết mổ, có thể có mùi hôi: Đây cũng là dấu hiệu rõ ràng của nhiễm trùng. Mẹ hãy vệ sinh vết mổ sạch sẽ bằng dung dịch sát khuẩn theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Sốt cao: Sốt cao (thường trên 38 độ C) là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi chống lại các tác nhân gây hại.
- Vết mổ hở: Vết mổ hở có thể do nhiều nguyên nhân như nhiễm trùng, thiếu hụt dinh dưỡng, hoặc do kỹ thuật suturing (khâu da) không tốt.
- Đau dữ dội: Đau đớn sau sinh là điều bình thường, tuy nhiên nếu mẹ cảm thấy đau dữ dội, không thể chịu đựng được, nhất là khi kèm theo các dấu hiệu khác ở trên, mẹ cần đi khám bác sĩ để loại trừ nguy cơ biến chứng.
Nếu gặp một trong các dấu hiệu bất thường trên, mẹ hãy đi khám bác sĩ để được xử lý kịp thời.
Về chăm sóc vết mổ sau 1 tuần từ khi mổ, mẹ tuyệt đối không tự ý tháo băng hoặc làm ướt băng, vì điều này có thể gây ra nhiễm trùng hoặc biến chứng. Sau 2 tuần trở đi, mẹ cần phải vệ sinh vết mổ hàng ngày theo hướng dẫn của bác sĩ để nhanh liền sẹo và tránh nhiễm trùng. Do vết mổ chỉ mới bắt đầu khô nên mẹ hãy lau người bằng nước ấm hoặc tắm nhanh, không ngâm mình trong bồn tắm.
Bên cạnh vệ sinh vết mổ, mẹ cần bổ sung các loại thực phẩm giàu protein, vitamin A, B, C, K , các khoáng chất và uống nhiều nước. Mẹ không nên ăn thịt bò, rau muống, xôi, ăn rau lang, các thực phẩm gây dị ứng và khó tiêu. Cuối cùng, tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng một số sản phẩm giúp làm mờ sẹo mẹ nhé!
Thời gian liền sẹo vết mổ sau sinh
Tùy thuộc vào từng cơ địa và sức khỏe, mỗi sản phụ sau sinh sẽ có một khoảng thời gian khác nhau để phục hồi sức khỏe và liền sẹo. Nếu cơ thể bình thường không có bệnh lý mắc kèm nào thì sẽ phục hồi nhanh trong khoảng vài tuần đầu sau sinh và có thể nhìn thấy rõ ràng quá trình liền sẹo bằng mắt thường. Tuy nhiên sau khoảng thời gian này, quá trình liền sẹo sẽ trở nên chậm hơn và mẹ sẽ không còn thấy đau đớn nữa.
Ngoài ra, thời gian liền sẹo vết mổ sau sinh cũng phụ thuộc vào yếu tố khác như: loại chỉ khâu mà bác sĩ sử dụng, quá trình chăm sóc và vệ sinh vết mổ.
Hướng dẫn cách chăm sóc vết mổ sau sinh chuẩn y khoa
Sau sinh mổ, việc chăm sóc vết mổ đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình lành da và ngăn ngừa nhiễm trùng, đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Dưới đây là những lưu ý cần thiết để chăm sóc vết mổ sau sinh chuẩn y khoa:
Vệ sinh vết mổ:
- Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng được khuyến cáo trước và sau khi vệ sinh vết mổ.
- Sử dụng khăn bông mềm, vô trùng để lau vết mổ theo hướng từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới.
- Vệ sinh vết mổ bằng dung dịch sát khuẩn theo hướng dẫn của bác sĩ (thường là povidine hoặc betadine).
- Để vết mổ khô tự nhiên, không cần băng kín.
- Thay băng nếu băng bị bẩn hoặc ướt.
Giữ vết mổ khô ráo:
- Tránh làm ướt vết mổ khi tắm. Tắm bằng vòi hoa sen thay vì ngâm mình trong nước.
- Sử dụng khăn bông mềm, thấm nước để lau khô người sau khi tắm.
- Lựa chọn quần áo rộng rãi, thoáng mát và thấm hút mồ hôi tốt.
- Tránh mặc quần áo quá chật hoặc bó sát vào vết mổ.
Chú ý các dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng: [3]
- Vết mổ đỏ, sưng, nóng hoặc đau.
- Chảy mủ hoặc dịch từ vết mổ.
- Sốt cao (trên 38°C).
- Cảm giác ớn lạnh.
- Mệt mỏi, chán ăn.
Mẹ nên làm gì để vết mổ sau sinh nhanh lành
Để giúp vết mổ sau sinh nhanh lành, mẹ cần chú ý về chế độ dinh dưỡng, chế độ sinh hoạt và chăm sóc vết mổ.
Chế độ dinh dưỡng
Về chế độ dinh dưỡng, sản phụ cần tăng cường các nhóm thực phẩm sau:
- Protein: thịt nạc, trứng, cá, sữa, đậu nành…
- Vitamin và các khoáng chất: trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt,…
- Thực phẩm tăng miễn dịch: sữa chua, tỏi, gừng, nghệ,…
- Nước: uống đủ 2 lít mỗi ngày.
Bên cạnh đó, mẹ cần hạn chế ăn các đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ tanh, đồ lạnh. Trong thời gian này, mẹ hãy tránh sử dụng tối đa các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia…
Chế độ sinh hoạt
Để vết mổ nhanh lành và tránh bị rách, mẹ nên chú ý những điều sau trong sinh hoạt hàng ngày:
- Đi lại nhẹ nhàng sau khi sinh.
- Tập các bài tập vận động nhẹ nhàng khi vết mổ đã lành.
- Tránh mang vác vật nặng hoặc tập thể dục quá sức.
- Ngủ đủ giấc mỗi ngày.
- Tránh thức khuya hoặc làm việc quá sức.
- Giữ tinh thần luôn thư giãn, không căng thẳng.
- Mặc quần áo thoải mái, sử dụng vải cotton.
Chăm sóc vết mổ
- Vệ sinh vết mổ theo đúng hướng dẫn bác sĩ
- Luôn giữ vết mổ khô ráo
- Thực hiện các biện pháp phòng ngừa nhiễm trùng vết mổ
Trên đây là các thông tin về nguyên nhân, dấu hiệu cũng như cách phòng tránh và xử lý liên quan đến chủ đề “Vết mổ sau sinh bị đỏ”. Mẹ hãy trang bị cho mình kiến thức đầy đủ về quá trình chăm sóc cho sản phụ sau sinh, để đảm bảo sức khỏe tốt cho cả mẹ và bé. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay tới hotline 1900 636 985 hoặc website Aplicaps.vn để được tư vấn kịp thời và đầy đủ nhé!
Tài liệu tham khảo
↑1 | Recovering After a C-Section Delivery – Truy cập ngày: 13/07/2024. https://parenting.firstcry.com/articles/guide-to-recovering-after-a-c-section/?ref=interlink#whatdoidoaboutmycaesareanscars |
---|---|
↑2 | Prognostic factors for cesarean section outcome of pregnant women with gestational diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis – Truy cập ngày: 13/07/2024. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.2147/DMSO.S188293 |
↑3 | Recovering from Delivery (Postpartum Recovery) – Truy cập ngày: 13/07/2024. https://familydoctor.org/recovering-from-delivery/ |