Ở lần khám thai đầu tiên, mẹ thường thấy trên phiếu kết quả siêu âm có dòng chữ “có yolksac”. Nếu không được bác sĩ giải thích, hầu hết các mẹ bầu không hiểu yolksac là gì, siêu âm thấy yolksac có bình thường không? Yolksac có vai trò gì đối với sự phát triển của thai nhi? Bài viết này của Aplicaps sẽ giúp mẹ hiểu chi tiết về yolksac, vai trò của cơ quan này và những bất thường mẹ cần lưu ý.
Yolksac là gì?
Yolksac hay còn gọi là túi noãn hoàng, là một túi nhỏ nằm trong túi thai, quan sát được ở giai đoạn đầu của thai kỳ (từ tuần 5) khi túi thai đã bám vào thành tử cung. Túi này sẽ tiêu biến dần khi nhau thai và phôi thai phát triển.
Túi yolksac là cơ quan cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho phôi phát triển khi nhau thai chưa hình thành. Ngoài ra, protein từ yolksac còn là nguyên liệu để tạo ra các tế bào mầm đầu tiên của thai nhi, như tế bào dây rốn, tế bào máu, cơ quan sinh dục. [1]
Trong tiếng Anh, “yolk” có nghĩa là lòng đỏ trứng, là phần chứa nhiều dưỡng chất nhất trong quả trứng. Vậy yolksac trong túi thai của con người cũng có vai trò tương tự như vậy, là nguồn cung cấp dinh dưỡng cho phôi thai.
Trong giai đoạn đầu của thai kỳ này, phôi thai chưa phát triển nên chưa thể nhìn thấy trên siêu âm. Nếu mẹ đi siêu âm trong thời điểm này, bác sĩ chỉ có thể nhìn thấy yolksac và túi thai. Do vậy, nếu bác sĩ báo với mẹ là tử cung có yolksac chưa có phôi, thì mẹ cũng đừng lo lắng bởi đây là điều bình thường. Không chỉ thế, đây còn là tín hiệu đáng mừng, cho thấy thai đã vào tử cung mẹ nhé!
Yolksac âm tính là gì?
Yolksac âm tính có nghĩa là không nhìn thấy yolksac khi siêu âm.
Yolksac âm tính có thể gặp trong trường hợp túi thai còn quá nhỏ, thai chưa vào tử cung. Nguyên nhân có thể do không tính đúng tuổi thai hoặc trứng trống (blighted ovum), trứng không có phôi.
Yolksac dương tính là gì?
Yolksac dương tính có nghĩa là nhìn thấy yolksac khi siêu âm.
Yolksac dương tính trong khoảng thời gian từ tuần 5 đến tuần 10 của thai kỳ, khi mẹ đi khám thai lần đầu.
Yolksac nằm ở đâu?
Yolksac nằm bên trong túi thai. Túi thai chính là cấu trúc nằm trong tử cung, chứa nhiều dịch lỏng bao bọc quanh phôi thai. Trong túi thai, Yolksac được gắn vào bên ngoài túi ối, trong túi ối có phôi thai.
Vậy tóm lại, yolksac thì phải nằm trong túi thai, còn túi thai thì phải nằm trong tử cung. Nếu điều này không xảy ra, khả năng phôi thai đang có bất thường hoặc thậm chí đã sảy thai.
Yolk trông như thế nào?
Yolksac (túi noãn hoàng) có hình tròn hoặc hình quả lê. Bên cạnh yolksac là cực phôi – sau này sẽ phát triển thành phôi thai.
Yolksac nhìn thấy được từ tuần thứ mấy?
Yolksac bắt đầu hình thành từ tuần thứ 2 của thai kỳ (ngày rụng trứng/ngày thụ thai). Tuy nhiên phải đến tuần thứ 5 của thai kỳ, bác sĩ mới có thể quan sát thấy yolksac thông qua siêu âm đầu dò âm đạo.
Yolksac biến mất vào tuần thứ mấy?
Sau tuần thai thứ 10, phôi thai sẽ hút hết dinh dưỡng từ yolksac khiến cho túi này tiêu biến, nhỏ dần rồi biến mất hoàn toàn. Đến tuần thai thứ 14 – 20, yolksac không còn nhìn thấy trên hình ảnh siêu âm nữa.
Vai trò của yolksac đối với thai nhi là gì?
Yolksac (túi noãn hoàng) đóng vai trò nuôi dưỡng và duy trì sự sống cho thai nhi khi nhau thai và các cơ quan quan trọng của thai nhi chưa hình thành:
- Vận chuyển oxy từ mẹ sang thai nhi.
- Truyền dinh dưỡng cho phôi phát triển.
- Là cơ quan tạo máu đầu tiên của thai nhi, vai trò này được chuyển giao cho gan và tủy xương khi thai nhi đã phát triển.
- Sản xuất tế bào mầm của nhau thai, hệ tiêu hóa, cơ quan sinh dục và các cơ quan khác.
- Là cơ quan chuyển hóa và miễn dịch ban đầu của thai nhi.
Yolksac to bất thường có thể là dấu hiệu sảy thai
Khi siêu âm, bác sĩ sẽ quan sát và kiểm tra đặc điểm của yolksac để xác định xem có bất thường gì xảy ra hay không. Những đặc điểm của yolksac mà bác sĩ cần kiểm tra đó là:
- Hình dáng
- Vị trí
- Kích thước
Thông thường, yolksac có đường kính trong khoảng 3 – 5mm. [2]
- Nếu đường kính yolksac đo được > 6mm, đây có thể là dấu hiệu của sảy thai. Yolksac càng lớn, nguy cơ sảy thai càng cao.
- Nếu đường kính yolksac đo được < 3mm, có thể bạn đang tính nhầm tuổi thai. Hay nói cách khác, tuổi thai đúng đang nhỏ hơn tuổi thai bạn đang dự đoán.
Trong những trường hợp này, bác sĩ sẽ cho bạn:
- Siêu âm lại vào tuần thai tiếp theo
- hoặc Xét nghiệm beta-hCG
Để kiểm tra xem thai nhi có đang phát triển bình thường hay không.
Nếu bác sĩ quan sát thấy 2 yolksac hoặc nhiều hơn, đây có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang mang đa thai.
Siêu âm không thấy yolksac, yolksac âm tính – Dấu hiệu của trứng trống
Trong một số ít trường hợp, dù mẹ bầu có các hiệu mang thai như sưng đau ngực, buồn nôn và nôn, đau lâm râm bụng dưới. Nhưng bác sĩ siêu âm lại không quan sát thấy yolksac.
Có 2 nguyên nhân gây ra trường hợp này: [3]
Tính nhầm tuổi thai
Tuổi thai thực sự nhỏ hơn tuổi thai dự kiến. Thường gặp khi mẹ bầu có kinh nguyệt không đều hoặc không nhớ chính xác ngày đầu tiên của chu kỳ trước. Kinh nguyệt không đều là khi chu kỳ kinh nguyệt của mẹ kéo dài hơn 35 ngày hoặc ít hơn 21 ngày. Chênh lệch giữa các chu kỳ lớn hơn 5 ngày.
Ví dụ: Dựa theo chu kỳ kinh nguyệt trước, mẹ tính được tuổi thai của em bé là 5 tuần. Nhưng trên thực tế chu kỳ này lại ngắn hơn chu kỳ trước, do đó tuổi thai của em bé có thể chỉ là 4 tuần hoặc 4,5 tuần.
Trứng trống (Blighted ovum)
Trứng trống là trứng đã thụ tinh nhưng không phát triển thành phôi hoặc phôi ngừng phát triển ngay sau khi cấy vào niêm mạc tử cung. [4]
Trứng trống là một dạng sảy thai. Biểu hiện bằng tình trạng trứng không có yolksac, hoặc có yolksac nhưng không có phôi. Tình trạng này thường được chẩn đoán vào tuần thứ 7 của thai kỳ, khi bác sĩ siêu âm và thấy kích thước của túi thai nhỏ hơn bình thường, phôi không phát triển.
Nguyên nhân gây hiện tượng trứng trống là do bất thường về nhiễm sắc thể (thừa hoặc thiếu nhiễm sắc thể). Nghiên cứu chỉ ra rằng có đến 67% số trường hợp trứng trống là do mang gen bất thường.
Trong trường hợp này, thai đã hỏng sẽ tự đào thải ra ngoài kèm theo chảy máu âm đạo. Nếu thai không thể tự đào thải, bác sĩ có thể sẽ cho thai phụ dùng thuốc kích thích tử cung co bóp, tống thai hư ra ngoài. Trong một số ít trường hợp, nếu xét thấy dùng thuốc không hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để loại bỏ thai.
Lời kết
Dù là nguyên nhân gì, sảy thai luôn gây ảnh hưởng đến sức khỏe người mẹ, cả về thể chất lẫn tinh thần. Nếu không may gặp trường hợp trứng trống. Mẹ hãy dành thời gian để nghỉ ngơi và cho cơ thể bình phục trước khi có kế hoạch mang thai tiếp, mẹ nhé!
Hy vọng bài viết trên đây đã giúp mẹ có nhiều thông tin hữu ích, để giải đáp thắc mắc yolksac là gì.
Nếu có bất kỳ câu hỏi gì về thai kỳ, đặc biệt là về chế độ dinh dưỡng cho thai kỳ khỏe mạnh, mẹ hãy gọi đến số hotline 1900 636 985 của nhãn hàng Aplicaps. Các chuyên gia thai kỳ giàu kinh nghiệm của chúng tôi sẽ hỗ trợ mẹ, để giúp mẹ có một thai kỳ thật khỏe mạnh và bình an.
Dược sĩ Tú Oanh
Tài liệu tham khảo
| ↑1 | Yolk Sac. Truy cập ngày 19/5/2022. https://my.clevelandclinic.org/health/body/22341-yolk-sac |
|---|---|
| ↑2 | Are Abnormal Yolk Sac Characteristics Important Factors in Abortion Rates? Truy cập ngày 19/5/2022. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4258241/ |
| ↑3 | What the Yolk Sac Does During Pregnancy. Truy cập ngày 19/5/2022. https://www.whattoexpect.com/pregnancy/fetal-health/yolk-sac-ultrasound |
| ↑4 | What Is a Blighted Ovum? Truy cập ngày 19/5/2022. https://www.whattoexpect.com/pregnancy/blighted-ovum |
