Mẹ bầu đi cầu ra máu tươi là hiện tượng thường gặp trong giai đoạn nhạy cảm này. Đây là dấu hiệu cảnh báo điều gì – táo bón, bệnh trĩ, nứt hậu môn, hay những nguy cơ nghiêm trọng hơn? Cùng Aplicaps tìm hiểu nguyên nhân và giải pháp an toàn trong bài viết dưới đây nhé!
Điểm mặt 8 nguyên nhân khiến mẹ bầu đi cầu ra máu tươi
Mẹ bầu đi cầu ra máu tươi thường bắt nguồn từ những nguyên nhân phổ biến, ít nghiêm trọng và không ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, hiện tượng này có thể là lời cảnh báo vấn đề sức khoẻ nghiêm trọng cần kiểm tra và can thiệp kịp thời.
Nhóm nguyên nhân phổ biến
Táo bón thai kỳ
Trong thời gian mang thai, nội tiết tố thay đổi, đặc biệt là hormone progesterone khiến nhu động ruột giảm, phân khô và rắn. Do đó, mẹ bầu gặp khó khăn trong việc đi cầu, phải rặn mạnh hơn gây trầy xước niêm mạc hậu môn, dẫn đến chảy máu.
Táo bón thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ, nứt kẽ hậu môn, nhiễm trùng hậu môn – trực tràng, ảnh hưởng đến tinh thần và chất lượng cuộc sống. Tình trạng này không tác động trực tiếp đến thai nhi. Nhưng nếu mẹ bị kém hấp thu, suy dinh dưỡng hoặc căng thẳng kéo dài, thai nhi có thể chậm phát triển.
Theo thống kê, khoảng 16 – 39% phụ nữ bị táo bón khi mang thai, phổ biến nhất là trong tam cá nguyệt thứ ba, khi thai nhi nặng nhất và tạo nhiều áp lực lên ruột. ((Pregnancy Constipation. Truy cập ngày 29/ 05/ 2025.
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21895-pregnancy-constipation))
Bệnh trĩ
Khi mang thai, áp lực từ tử cung lên các mạch máu tăng, lưu lượng máu tăng dẫn đến giãn tĩnh mạch ở vùng hậu môn – trực tràng hay còn gọi là bệnh trĩ. Bệnh được chia thành 3 loại chính:
- Trĩ nội: Nằm bên trong ống hậu môn.
- Trĩ ngoại: Nằm bên ngoài hậu môn.
- Trĩ hỗn hợp: Bao gồm cả 2 loại trên.
Các triệu chứng thường gặp như: chảy máu khi đi vệ sinh, đau rát, ngứa ngáy, khó chịu vùng hậu môn, sờ thấy búi trĩ…
Tỷ lệ phụ nữ mắc bệnh trĩ khi mang thai rất cao, lên đến 30 – 40%, chủ yếu trong tam cá nguyệt thứ ba. ((Hemorrhoids During Pregnancy. Truy cập ngày 29/ 05/ 2025.
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/23498-pregnancy-hemorrhoids))
Nứt kẽ hậu môn
Nứt kẽ hậu môn xảy ra chủ yếu do rặn quá mạnh khi đi vệ sinh hoặc phân quá khô, rắn đi qua hậu môn gây rách niêm mạc. Triệu chứng thường gặp là chảy máu tươi, kèm cảm giác đau nhói và nóng rát dữ dội sau mỗi lần đi cầu.
Các nguyên nhân khác
Một số vấn đề liên quan đến tiêu hoá cũng có thể khiến mẹ bầu đi cầu ra máu tươi như: viêm loét đại tràng, bệnh Crohn, polyp đại tràng, ung thư đại – trực tràng… Các bệnh này thường đi kèm một số triệu chứng khác như: tiêu chảy, sụt cân, đau bụng kéo dài…
Nguyên nhân liên quan đến thai kỳ
Thai ngoài tử cung
Phôi thai làm tổ bên ngoài tử cung (chủ yếu là vòi trứng) gây chảy máu bất thường, đau bụng dữ dội, choáng váng, ngất xỉu… ((Ectopic pregnancy. Truy cập ngày 29/ 05/ 2025.
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ectopic-pregnancy/symptoms-causes/syc-20372088))
Dọa sảy thai hoặc sảy thai
Chảy máu âm đạo do dọa sảy thai hoặc sảy thai có thể xảy ra trùng hợp khi đi vệ sinh. Điều này khiến mẹ bầu hiểu nhầm là máu từ hậu môn. Triệu chứng đi kèm bao gồm: máu màu đỏ tươi hoặc đỏ sẫm, đau bụng dưới từng cơn hoặc âm ỉ, mất triệu chứng thai…
Máu báo thai
Máu báo thai màu nâu hoặc hồng nhạt, chủ yếu xuất hiện ở đầu thai kỳ do phôi thai làm tổ vào niêm mạc tử cung, thường ra ít và không kèm đau bụng. Nếu trùng lúc đi đại tiện, mẹ bầu có thể nhầm lẫn là chảy máu hậu môn.
Các nguyên nhân khác
Một số trường hợp chảy máu âm đạo, có thể nhầm lẫn là chảy máu hậu môn trong thời gian mang thai là: u nang thể vàng bị vỡ, bệnh nguyên bào nuôi thai kỳ…
Nguyên nhân giả tạo
Một số thực phẩm có màu tím đậm hoặc đỏ như: củ cải đỏ, rau dền, thanh long ruột đỏ… có thể khiến phân nhuộm màu đỏ, dễ gây hiểu lầm là đi cầu ra máu. Nếu nghi ngờ, mẹ bầu nên tạm ngừng ăn thực phẩm có màu và theo dõi thêm.
Yếu tố làm tăng nguy cơ mẹ bầu đi cầu ra máu tươi:
- Tiền sử bị trĩ, táo bón trước khi mang thai: Người từng mắc bệnh trĩ hoặc bị táo bón kéo dài trước khi mang thai có nguy cơ cao tái phát trong thai kỳ. Bệnh trở nên nghiêm trọng hơn do tử cung phát triển và tăng áp lực lên tĩnh mạch hậu môn, dẫn đến chảy máu mỗi lần đi vệ sinh.
- Chế độ ăn thiếu chất xơ, uống ít nước: Một khẩu phần ăn nghèo trái cây, rau xanh và ngũ cốc nguyên cám, uống không đủ nước sẽ khiến phân khô, cứng, khó đào thải. Điều này khiến niêm mạc hậu môn dễ rách và ra máu tươi.
- Ít vận động: Mẹ bầu có xu hướng hạn chế vận động, ngồi và nằm nhiều hơn. Đây là nguyên nhân cản trở hoạt động của nhu động ruột, làm chậm quá trình tiêu hoá và đào thải phân, gây táo bón.
- Tăng cân quá nhanh trong thai kỳ: Việc tăng cân quá mức làm gia tăng áp lực lên vùng bụng và khung chậu, chèn ép tĩnh mạch hậu môn, khiến máu lưu thông kém, dễ gây giãn tĩnh mạch và hình thành trĩ.
- Mang đa thai hoặc thai to: Trong trường hợp này, tử cung phát triển lớn hơn bình thường, tăng áp lực lên trực tràng và các cơ quan vùng chậu. Từ đó, cản trở lưu thông máu ở vùng hậu môn – trực tràng, gây sưng, viêm và chảy máu khi đi vệ sinh.
- Giai đoạn tam cá nguyệt thứ ba: Trong 3 tháng cuối thai kỳ, tử cung đạt kích thước lớn nhất, chèn ép toàn bộ hệ tiêu hoá dưới, làm gia tăng nguy cơ táo bón và khiến các búi trĩ (nếu có) dễ bị kích thích, chảy máu hơn.
Mẹ bầu đi cầu ra máu tươi có nguy hiểm không?
Tuỳ từng nguyên nhân khác nhau, mẹ bầu đi cầu ra máu tươi có thể là tình trạng bình thường hoặc cực kỳ nguy hiểm, cần thăm khám và điều trị kịp thời.
Khi nào là tương đối an toàn (nhưng vẫn cần theo dõi)
Dưới đây là những dấu hiệu chảy máu tương đối an toàn nhưng vẫn cần theo dõi chặt chẽ:
- Màu máu: Máu màu hồng nhạt hoặc nâu nhạt có thể là máu báo thai – hiện tượng sinh lý bình thường. Máu màu đỏ tươi xuất hiện ngay sau khi đi vệ sinh thường do trĩ hoặc nứt hậu môn, ít nguy hiểm hơn so với máu màu đỏ sẫm – chủ yếu là các vấn đề liên quan đến đường tiêu hoá.
- Lượng máu: Lượng máu ít, chỉ vài giọt nhỏ, không lặp lại thường xuyên thì hầu như không đáng lo ngại. Nếu máu ra ồ ạt, kéo dài hoặc tái phát nhiều lần thì cần theo dõi kỹ.
- Có kèm triệu chứng khác không: Nếu chỉ chảy máu sau khi đi vệ sinh, không kèm đau bụng dữ dội, sốt, tiêu chảy, choáng váng, mệt mỏi… thì thường không nghiêm trọng.
- Nguyên nhân thường gặp: Chảy máu do táo bón kéo dài, trĩ, nứt kẽ hậu môn đều có thể kiểm soát bằng cách thay đổi lối sống và điều trị nội khoa an toàn cho mẹ bầu.
Dấu hiệu cảnh báo mẹ bầu cần đi khám NGAY LẬP TỨC
Mẹ bầu đi cầu ra máu tươi có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề nguy hiểm liên quan đến thai kỳ như: doạ sảy thai, sảy thai, thai ngoài tử cung… cần can thiệp y tế ngay lập tức. Vì vậy, nếu bắt gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây, mẹ bầu nên đến bệnh viện càng sớm càng tốt:
- Máu chảy ồ ạt, kéo dài hoặc lặp lại trong nhiều ngày.
- Máu màu nâu sẫm hoặc đen (nghi ngờ xuất huyết đường tiêu hóa trên).
- Đau bụng dữ dội, xuất hiện tình trạng co thắt, tiêu chảy kéo dài.
- Sốt, mệt mỏi, hoa mắt, choáng váng, tụt huyết áp.
- Tiền sử mắc bệnh lý tiêu hóa nghiêm trọng như: viêm loét đại tràng, polyp đại tràng, Crohn…
Biến chứng tiềm ẩn nếu không được xử trí đúng cách
Việc xem nhẹ tình trạng chảy máu sau đi cầu hoặc điều trị không đúng cách sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé:
- Đối với mẹ bầu: Có thể bị thiếu máu, nhiễm trùng hậu môn – trực tràng, đau rát, mất ngủ, căng thẳng kéo dài, gặp khó khăn khi sinh thường nếu búi trĩ quá lớn…
- Đối với thai nhi: Nếu mẹ bị thiếu máu nặng, căng thẳng kéo dài có thể khiến thai nhi chậm phát triển, suy dinh dưỡng.
Đó là lý do vì sao cần theo dõi sát sao bất kỳ thay đổi nhỏ nào của cơ thể và can thiệp y tế kịp thời để bảo vệ sức khoẻ của mẹ và thai nhi.
Mẹ bầu nên làm gì khi đi cầu ra máu tươi? Hướng dẫn xử trí an toàn
Nếu phát hiện tình trạng đi cầu ra máu tươi, mẹ bầu cần giữ bình tĩnh và thực hiện các biện pháp sau:
Biện pháp hỗ trợ điều trị tại nhà
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: Tăng cường chất xơ trong khẩu phần ăn hàng ngày, uống đủ nước, hạn chế các thực phẩm dễ gây táo bón như: sản phẩm chế biến sẵn, đồ chiên rán, cay nóng…
- Thay đổi thói quen đi vệ sinh: Tập thói quen đi vệ sinh đúng giờ mỗi ngày, hạn chế nhịn khi có nhu cầu, không rặn quá mạnh, sử dụng ghế kê chân khi ngồi bồn cầu.
- Vận động nhẹ nhàng: Mẹ bầu nên đi lại nhẹ nhàng, thực hiện các bài tập với sự hỗ trợ của chuyên gia như: yoga bầu, Kegel cải thiện tiêu hoá… Ngoài ra, mẹ bầu không vận động mạnh và tránh các động tác gây áp lực lên bụng dưới.
- Giảm áp lực lên vùng hậu môn: Không ngồi hoặc nằm quá lâu một chỗ, dùng gối mềm hoặc đệm vòng khi ngồi.
- Ngâm hậu môn nước ấm: Thực hiện phương pháp này khoảng 2 – 3 lần/ ngày, 10 – 15 phút/ lần để giảm cảm giác đau rát, sưng viêm.
- Sử dụng thuốc không kê đơn an toàn cho bà bầu: Tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng một số loại thuốc giúp giảm sưng, đau, chảy máu như: thuốc bôi hoặc viên đặt hậu môn chứa hydrocortisone, with hazel, chất làm mềm phân (Docusat sodium)… Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc nhuận tràng mạnh vì có thể gây co bóp tử cung ảnh hưởng nghiêm trọng đến thai nhi.
Điều trị y tế
Mẹ bầu cần can thiệp y tế chuyên sâu trong trường hợp:
- Đi vệ sinh ra máu kéo dài hơn 3 – 5 ngày, máu màu đỏ tươi, ra ồ ạt.
- Xuất hiện các triệu chứng như: đau bụng dữ dội, sốt, buồn nôn, nôn, sụt cân không rõ nguyên nhân.
- Không rõ nguồn gốc chảy máu hoặc nghi ngờ máu từ âm đạo.
- Các phương pháp điều trị tại nhà không mang lại hiệu quả.
Khi đi khám, bác sĩ sẽ chỉ định một số phương pháp xét nghiệm như: khám trực tràng bằng tay hoặc ống soi hậu môn, xét nghiệm phân, xét nghiệm máu… Sau đó, tuỳ vào nguyên nhân và mức độ chảy máu, một số thủ thuật có thể được áp dụng. Nếu do bệnh trĩ, phương pháp điều trị phổ biến là: thắt búi trĩ bằng vòng cao su, tiêm xơ búi trĩ, cắt bỏ trĩ bằng laser…
Mẹ bầu đi cầu ra máu tươi bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, phổ biến nhất là táo bón, trĩ, nứt hậu môn… – những vấn đề thường gặp trong thai kỳ do thay đổi nội tiết tố hoặc áp lực từ thai nhi lên vùng bụng dưới.
Tuy nhiên, tình trạng này cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo một số vấn đề nghiêm trọng hơn. Vì vậy, mẹ bầu cần theo dõi sát sao, phân biệt rõ giữa việc đi cầu ra máu tươi từ đường tiêu hoá và máu âm đạo, thăm khám sớm và can thiệp y tế kịp thời.
Mẹ bầu hãy luôn lắng nghe cơ thể để phát hiện những thay đổi dù là nhỏ nhất, cũng như đừng ngần ngại chia sẻ tình trạng của bản thân đối với bác sĩ để có một thai kỳ an toàn và khoẻ mạnh.
Nếu còn bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến sức khoẻ của mẹ và bé, bạn có thể truy cập vào website aplicaps.vn hoặc liên hệ hotline 1900 636 985, các chuyên gia đầu ngành sẽ là người trực tiếp giải đáp cho bạn.
