Chuẩn bị vượt cạn có rất nhiều lưu ý các mẹ cần lưu ý, một trong số đó là trạng thái quay đầu của thai nhi. Thai nhi quay đầu hay không quay đầu là hiện tượng thai sản tốt hay xấu, cùng xem hình ảnh em be quay đầu trong bụng mẹ sau đây để biết câu trả lời ở dưới đây nhé!
Thời gian em bé quay đầu trong bụng mẹ?
Trong các tháng đầu và trong quá trình phát triển các cơ quan, thai nhi thường nằm theo vị trí có hướng môn thẳng về phía tử cung của người mẹ. Trong các tuần cuối của thai kỳ, 95% thai nhi có xu hướng quay đầu ngược lại để thuận lợi cho mẹ vượt cạn.
Với những bà mẹ mang thai lần đầu, các em bé có xu hướng quay đầu trong bụng vào khoảng tuần thứ 34 hoặc 35. Với những bà mẹ mang thai từ em bé thứ 2 trở đi thì số tuần em bé quay đầu thường rơi vào tuần thứ 36 hoặc 37.
Theo như các ghi nhận hiện nay, thời gian được cho là lý tưởng diễn ra quá trình thai nhi quay đầu là từ tuần thứ 32 tới 36. Thế nhưng, có rất nhiều trường hợp thai nhi quay đầu sớm (chiếm tới 20%) và có trường hợp quay đầu khi mẹ bắt đầu chuyển dạ. Vậy nên rất khó xác định thời gian chính xác diễn ra quá trình quay đầu của bé trong bụng mẹ.[1]
Vậy liệu có dấu hiệu nào để các mẹ nhận ra rằng em bé trong bụng đã quay đầu hay chưa? Dấu hiệu dễ nhất đó chính là cảm nhận ở vùng xương mu. Bên cạnh đó, thai nhi quay đầu còn có thể mang đến những cảm giác mới lạ cho mẹ bầu. Ngoài việc cảm nhận đầu bé cứng và tròn ở vùng xương mu, mẹ có thể nhận thấy:
- Cơn đạp ở vùng bụng trên rõ rệt hơn: Khi đầu bé hướng xuống dưới, chân bé có xu hướng hướng lên phía trên bụng mẹ. Điều này có nghĩa là các cú đạp yêu thương của bé giờ đây sẽ tập trung nhiều hơn ở vùng thượng vị hoặc dưới khung sườn của mẹ. Đây là một trong những dấu hiệu “dễ đọc” nhất cho thấy ngôi thai đã thay đổi.
- Áp lực vùng khung chậu tăng lên: Khi đầu bé lọt sâu hơn vào tiểu khung để chuẩn bị cho quá trình chuyển dạ, mẹ có thể cảm thấy áp lực, nặng nề hơn ở vùng xương mu và đáy chậu. Đôi khi, cảm giác này có thể giống như “em bé sắp rơi ra ngoài”, đặc biệt khi mẹ đứng hoặc đi lại nhiều.
- Giảm bớt áp lực lên cơ hoành và dạ dày: Trước khi quay đầu, thai nhi thường chiếm nhiều không gian ở phần trên tử cung, gây áp lực lên các cơ quan tiêu hóa và hô hấp của mẹ, dẫn đến khó tiêu, ợ nóng hoặc khó thở. Sau khi bé quay đầu và hạ xuống, áp lực ở phần trên bụng giảm bớt, giúp mẹ bầu cảm thấy dễ thở và ăn uống thoải mái hơn một chút.
- Tư thế nằm thoải mái hơn: Một số mẹ bầu nhận thấy việc tìm được tư thế ngủ hoặc nghỉ ngơi thoải mái trở nên dễ dàng hơn sau khi thai nhi đã cố định ngôi đầu, do bụng không còn “nhô cao” quá mức ở phần trên.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là những cảm giác này có thể khác nhau ở mỗi người và không phải lúc nào cũng là dấu hiệu chắc chắn. Cách chính xác nhất để xác định ngôi thai vẫn là thông qua thăm khám và siêu âm định kỳ với bác sĩ.

Hình ảnh em bé quay đầu trong bụng mẹ
Dưới đây, là một số hình ảnh các em bé đã quay đầu trong bụng mẹ, xin mời các mẹ tham khảo:
Hình ảnh thai nhi quay đầu sớm tuần 28-29

Hình ảnh thai nhi quay đầu từ tuần 34-35

Hình ảnh thai nhi quay đầu từ tuần 36-37

Hỉnh ảnh thai nhi đã quay đầu trong bụng mẹ
Hình ảnh thai nhi ngôi đầu

Ngôi đầu là hình thái thai nhi quay hẳn phần đầu xuống dưới. Thai nhi ngôi đầu là hình thai tốt nhất để em bé được sinh ra theo cách tự nhiên
Hình ảnh thai nhi ngôi mông

Thai nhi ngôi mông là tình trạng thai xoay phần mông, chân xuống phía dưới – Tỉ lệ thai ngôi mông thường là 4%. Thông thường bác sĩ sẽ yêu cầu mổ đẻ để đảm bảo an toàn cho tính mạng của bé.
Hình ảnh thai nhi ngôi xiên

Thai ngôi xiên là hình thái thai nhi nằm xiên trong bụng mẹ gây nguy cơ vỡ ối rất cao ở các tuần thai cuối do thai nằm xiên gây áp lực lớn tới túi ối. Trường hợp ngôi xiên luôn cần được theo dõi và cân nhắc kỹ càng từ các bác sĩ.
Hình ảnh thai nhi ngôi ngang

Ngôi ngang là khi thai nhi nằm theo trục ngang thay vì trục dọc như ngôi đầu. Ngôi ngang gây áp lực lớn cho bụng mẹ vì vậy bà bầu cần nghỉ ngơi, hạn chế tối đa vận động trong tháng cuối của thai kỳ để tránh biến chứng vỡ ối, sa tay… Ngoài ra cần có sự theo dõi của chuyên gia y tế để cân nhắc sinh mổ khi thai nhi đã đủ tháng.
Thắc mắc của bà mẹ bầu khi thai nhi quay đầu
Càng gần tới ngày vượt cạn chắc hẳn các mẹ sẽ càng có nhiều thắc mắc về quá trình đi sinh của mình. Một trong số đó có lẽ là các thắc mắc về chuyện em bé trong bụng mình quay đầu hay chưa? quay đầu có đúng vị trí không? hay nếu thai nhi không quay đầu có sao không? Chúng ta cùng giải đáp nhé!
Vị trí thai nhi sau quay đầu như thế nào là tốt?
Trong thời kỳ tam nguyệt cá thứ 3, thai nhi có thể quay đầu hoặc không, nếu thai nhi quay đầu có thể kể đến 4 trường hợp có thể xảy ra bao gồm: thai nhi ngôi đầu, thai nhi ngôi mông, thai nhi ngôi xiên, thai nhi ngôi ngang.
Trong 4 trường hợp thai nhi quay đầu nói trên, vị trí tốt nhất cho mẹ vượt cạn chính là thai nhi quay đầu ngôi thuận. Thai nhi quay đầu ngôi thuận có vị trí đầu hướng thẳng xuống tử cung của mẹ, gáy em bé sẽ hướng về phía ngực mẹ và mông thì hướng về hướng ngực mẹ. Vị trí quay đầu này là vị trí thuận tiện nhất cho quá trình sinh nở của mẹ. Khi chuyển dạ ở vị trí này thai nhi sẽ tạo áp lực lên tử cung mẹ và các cơn co thắt cũng từ đây bắt đầu xuất hiện. Hơn thế, với thai nhi ngôi thuận, em bé chào đời sẽ chui đầu ra trước hạn chế các biến chứng cho cả mẹ và bé trong quá trình sinh nở.

Thai nhi không quay đầu có nguy hiểm không?
Thai nhi không quay đầu hay thai nhi ngôi mông là hiện tượng em bé trong bụng mẹ có hướng vị trí đầu hướng về phía ngực dù đã bước sang những tuần thai cuối. Thai nhi không quay đầu sẽ khiến quá trình sinh nở bị kéo dài. Điều này có thể tạo ra nhiều trường hợp nguy hiểm trong khi sinh như sa dây rốn khiến em bé ngưng thở ngay trong bụng mẹ. Vậy nên thai nhi không quay đầu thường được các bác sĩ khuyên mẹ bầu nên sinh mổ để giảm thiểu tối đa nguy hiểm cho cả mẹ và bé. [2]
Việc thai nhi không quay đầu (ngôi mông, ngôi ngang, ngôi xiên dai dẳng) ở những tuần cuối thai kỳ không phải là điều hiếm gặp, và mẹ không nên quá lo lắng. Y học hiện đại đã có nhiều phương pháp để quản lý và đảm bảo an toàn tối đa cho cả mẹ và bé.
Nguyên nhân khiến thai nhi không quay đầu: Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến việc thai nhi xoay ngôi:
- Hình dạng tử cung bất thường: Tử cung có thể có hình dạng không điển hình hoặc có vách ngăn, hạn chế không gian cho bé xoay chuyển.
- U xơ tử cung: Các khối u xơ có thể chiếm không gian hoặc cản trở đường xoay của thai nhi.
- Vị trí nhau thai: Nếu nhau thai bám thấp hoặc ở vị trí bất thường (nhau tiền đạo một phần), có thể ảnh hưởng đến khả năng quay đầu của bé.
- Lượng nước ối: Quá nhiều hoặc quá ít nước ối đều có thể gây khó khăn cho việc thai nhi tự xoay chuyển.
- Mang đa thai: Khi có nhiều hơn một em bé trong tử cung, không gian bị hạn chế, khiến các bé khó có thể cùng đạt được ngôi thuận.
- Thai nhi có vấn đề về sức khỏe: Một số trường hợp hiếm gặp, các vấn đề về sức khỏe của thai nhi có thể ảnh hưởng đến khả năng vận động và xoay chuyển.
- Mẹ đã từng sinh mổ: Sẹo mổ cũ có thể làm thay đổi cấu trúc tử cung nhẹ.
Các lựa chọn khi thai nhi không quay đầu:
- Theo dõi sát sao: Bác sĩ sẽ tiếp tục theo dõi vị trí thai nhi qua các lần thăm khám và siêu âm cho đến những tuần cuối cùng, vì đôi khi bé vẫn có thể tự xoay ở phút cuối.
- Thủ thuật xoay thai ngoài (ECV – External Cephalic Version): Đây là một thủ thuật được thực hiện bởi bác sĩ giàu kinh nghiệm, thường vào khoảng tuần 36-37 của thai kỳ. Bác sĩ sẽ dùng tay nắn và xoay nhẹ nhàng bên ngoài bụng mẹ với mục đích giúp thai nhi xoay về ngôi đầu. Tỷ lệ thành công của thủ thuật này khác nhau tùy thuộc vào nhiều yếu tố, và nó không phù hợp với tất cả các trường hợp. Bác sĩ sẽ cân nhắc kỹ lưỡng và thảo luận với mẹ về lợi ích, rủi ro trước khi thực hiện.
- Kế hoạch sinh mổ chủ động: Trong trường hợp thai nhi vẫn ở ngôi mông, ngôi ngang hoặc ngôi xiên cố định ở cuối thai kỳ và thủ thuật xoay thai ngoài không thành công hoặc không được chỉ định, bác sĩ thường khuyến nghị sinh mổ chủ động. Sinh mổ giúp tránh được các nguy cơ tiềm ẩn cho cả mẹ và bé khi cố gắng sinh thường với ngôi thai bất thường, đặc biệt là nguy cơ sa dây rốn, chấn thương cho bé hoặc chuyển dạ kéo dài.
- Cân nhắc sinh thường ngôi mông (rất hiếm): Trong một số ít trường hợp và tại các cơ sở y tế có đủ điều kiện, bác sĩ có thể cân nhắc cho phép sinh thường đối với thai ngôi mông. Tuy nhiên, điều này chỉ áp dụng cho các trường hợp đáp ứng những tiêu chí rất nghiêm ngặt và cần sự giám sát y tế cực kỳ chặt chẽ do nguy cơ cao hơn so với sinh thường ngôi đầu hoặc sinh mổ.
Việc lựa chọn phương pháp sinh sẽ luôn dựa trên tình hình sức khỏe của mẹ và bé, cũng như ngôi thai tại thời điểm chuyển dạ. Mẹ bầu nên thảo luận cởi mở với bác sĩ để hiểu rõ các lựa chọn và đưa ra quyết định phù hợp nhất.
Thai nhi quay đầu bao lâu thì sinh?
Thông thường, thai nhi quay đầu là dự báo thời điểm các em bé lọt lòng sẽ tới rất gần, tùy vào các lần mang thai mà các mẹ có thể xem như đã nói ở trên. Lần thai đầu thì các em bé sẽ quay đầu trong bụng mẹ sớm hơn các lần mang thai sau.
Biện pháp chăm sóc mẹ bầu và thai nhi trong quá trình quay đầu
Thời kỳ thai nhi quay đầu thường là những tuần cuối cùng của thai kỳ, các mẹ dù không nên quá lo lắng nhưng cũng nên tham khảo các biện pháp chăm sóc cho cơ thể mình như sau:
Tập thể dục tốt cho bà bầu
Tập thể dục luôn được khuyến khích với mẹ bầu, các mẹ có thể tập thể dục nhẹ nhàng giúp hệ thống tuần hoàn lưu thông, nâng cao thể trạng chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Một số bài tập còn giúp em bé dễ quay đầu có thể kể đến như: tập thể dục với quả bóng mềm, đi bộ nhẹ nhàng, vận động kích thích khung xương chậu tạo không gian cho bé quay đầu,…

Ngoài các bài tập vận động nhẹ nhàng, có một số tư thế và kỹ thuật được cho là có thể tạo thêm không gian trong khung chậu, khuyến khích thai nhi xoay đầu xuống. Mẹ có thể tham khảo và thực hiện dưới sự hướng dẫn hoặc tham khảo ý kiến của bác sĩ/chuyên gia:
- Tư thế cúi người về phía trước trên sàn (Forward-leaning Inversion): Với sự hỗ trợ (chồng hoặc người khác), mẹ quỳ trên sàn hoặc thảm tập, từ từ chống tay xuống sàn và hạ thấp vai, đầu gần sàn hơn mông (như chữ V ngược), giữ lưng thẳng. Giữ tư thế này trong khoảng 30-60 giây mỗi lần, thực hiện vài lần trong ngày. Tư thế này giúp nới lỏng dây chằng quanh tử cung, tạo điều kiện cho bé xoay.
- Tư thế nằm thư giãn với hông cao hơn đầu: Nằm ngửa trên sàn (chỉ nên thực hiện trong thời gian ngắn và nếu không cảm thấy chóng mặt), kê gối dưới hông để nâng cao hơn phần thân trên một chút. Tư thế này cũng giúp thay đổi trọng lực, tạo không gian cho bé.
- Sử dụng bóng tập (Birthing ball): Ngồi thẳng lưng trên bóng tập, thực hiện các động tác xoay hông nhẹ nhàng theo hình tròn hoặc số 8. Điều này giúp thư giãn và mở khung chậu.
- Đi bộ và giữ tư thế thẳng lưng: Hoạt động đi bộ nhẹ nhàng hàng ngày giúp trọng lực kéo đầu bé xuống. Chú ý giữ vai thẳng, hông thoải mái khi đi bộ.
- Tránh các tư thế làm co hẹp phần dưới tử cung: Hạn chế ngồi ngả lưng ra sau (ví dụ: trên ghế sofa lún sâu), nên ngồi thẳng lưng hoặc hơi đổ người về phía trước khi ngồi. Tránh bắt chéo chân.
Quan trọng là không cố gắng ép buộc thai nhi xoay chuyển và luôn lắng nghe cơ thể. Bất kỳ bài tập hoặc tư thế mới nào cũng nên được thảo luận với bác sĩ hoặc nữ hộ sinh để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Nằm đúng tư thế giúp thai nhi quay đầu
Trong thời kỳ em bé trong bụng các mẹ quay đầu, tư thế nằm của mẹ luôn cần được chú ý. Các mẹ khi ngủ nên nằm nghiêng bên trái để em bé có không gian quay đầu, điều này cũng giúp tuần hoàn dễ lưu thông tốt cho sức khỏe mẹ bầu. Các mẹ hạn chế nằm ngửa và không được nằm cao chân khi đang nằm ngửa, điều này sẽ tạo ra khó khăn cho quá trình quay đầu của bé.
Siêu âm chẩn đoán thai nhi quay đầu
Siêu âm định kỳ sẽ giúp các mẹ bầu và các bác sĩ nắm được tình hình hiện tại của em bé. Siêu âm chẩn đoán sẽ là phương pháp chính xác nhất để xác định ngôi thai của thai nhi. Các mẹ luôn cần siêu âm định kỳ theo chỉ định của bác sĩ để cả hai nắm được tình hình và có phương án chuẩn bị cho quá trình sinh nở thuận lợi nhất.
Khi nào mẹ bầu cần liên hệ bác sĩ về ngôi thai?
Mặc dù việc theo dõi ngôi thai chủ yếu được thực hiện qua các lần khám thai định kỳ, mẹ bầu cũng nên chủ động và không ngần ngại liên hệ với bác sĩ hoặc nữ hộ sinh nếu có bất kỳ lo lắng hoặc dấu hiệu bất thường nào, đặc biệt là:
- Bạn đã ở những tuần cuối thai kỳ (sau tuần 35-36) mà vẫn chưa rõ ngôi thai của bé hoặc bác sĩ thông báo bé vẫn ở ngôi mông/ngôi ngang.
- Bạn cảm thấy chuyển động của thai nhi có sự thay đổi đột ngột, khác thường (giảm đi hoặc tăng lên một cách bất thường) sau khi được biết về ngôi thai.
- Bạn có tiền sử mang thai đặc biệt hoặc các yếu tố nguy cơ đã được bác sĩ cảnh báo có thể ảnh hưởng đến ngôi thai hoặc quá trình chuyển dạ.
- Bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc băn khoăn nào về ngôi thai, các dấu hiệu sắp sinh, hoặc phương pháp sinh dự kiến.
Việc trao đổi thường xuyên với đội ngũ y tế sẽ giúp mẹ bầu yên tâm hơn, được tư vấn kịp thời và có sự chuẩn bị tốt nhất cho hành trình vượt cạn sắp tới, dù thai nhi quay đầu hay không.
Mong rằng bài viết trên đã cung cấp những thông tin hữu ích mà các mẹ bầu và mọi người đang tìm kiếm. Thông qua bài viết hy vọng đã giải đáp được thắc mắc của các bạn về hình ảnh em bé quay đầu trong bụng mẹ? Thai không quay đầu có sao? Aplicaps Việt Nam chúc các bạn và các mẹ bầu sức khỏe.
Tài liệu tham khảo
↑1 | Intrauterine Fetal Demise. Truy cập ngày 7/06/2023. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557533/ |
---|---|
↑2 | Delivery, Face and Brow Presentation. Truy cập ngày 7/06/2023. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK567727/#:~:text=Due%20to%20the%20fetal%20head,descend%2C%20resulting%20in%20prolonged%20labor |