Hở vết khâu tầng sinh môn là tình trạng khá phổ biến ở người mẹ đang phục hồi sau sinh. Nếu không được chăm sóc và xử lý đúng cách, nó có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng tới sức khỏe người phụ nữ. Để chóng lành, người mẹ cần chú ý trong sinh hoạt và vệ sinh vết thương bằng thuốc bôi đúng cách. Vậy có những thuốc bôi vết khâu tầng sinh môn bị hở nào mà mẹ cần dùng? Mời bạn đọc tìm hiểu trong bài viết dưới đây của Aplicaps.
Thuốc bôi vết khâu tầng sinh môn bị hở
Thông thường, vết khâu sau sinh có thể tự liền sau 2 – 3 tuần, và phục hồi gần như hoàn toàn trong khoảng 1 tháng. Tuy nhiên, nếu nghỉ ngơi và vệ sinh không đúng cách, vết khâu tầng sinh môn có thể bị hở hoặc rách, gây đau, sưng viêm, nhiễm khuẩn và để lại sẹo.
Nguyên nhân vết khâu tầng sinh môn bị hở
Theo thống kê, khoảng 50% các bà mẹ sau sinh xuất hiện tình trạng này. Nếu nhận thấy vết khâu tầng sinh môn bị hở trong các trường hợp dưới đây, người mẹ cần đến cơ sở y tế để thăm khám để có biện pháp xử lý kịp thời.
Tầng sinh môn bị hở trong trường hợp:
- Vệ sinh sai cách hoặc vận động mạnh khiến vết khâu bị bung chỉ
- Với vết khâu dùng chỉ tự tiêu: khi vết thương phục hồi chậm, chỉ có thể tự tiêu đi trước khi vết thương lành hẳn, khiến cho vết khâu dễ dàng bị hở miệng.
- Với vết khâu dùng chỉ thường: sau khi cắt chỉ, các lớp mô tầng sinh môn vẫn yếu, chưa phục hồi hoàn toàn, vết thương dễ bị bung ra.
Thuốc bôi vết khâu tầng sinh môn bị hở
Thuốc bôi được dùng để hạn chế tình trạng nhiễm trùng, nhiễm khuẩn vết khâu, đồng thời giúp vết thương chóng lành. Các loại thuốc bôi vết khâu tầng sinh môn bị hở mà mẹ nên biết bao gồm:
- Nước muối sinh lý: Giúp làm sạch vết thương, rửa trôi sản dịch, bụi bẩn, chất cặn bã tại vết thương mà không gây đau xót cho sản phụ.
- Dung dịch sát khuẩn Betadine hoặc Povidine 10%: Giúp tiêu diệt và ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây viêm nhiễm.
- Kháng sinh dạng bôi, thuốc đắp hoặc cao dán vết thương (nếu có chỉ định của bác sĩ): Điều trị các trường hợp vết thương đã bị viêm, nhiễm trùng.
- Kem, gel bôi trị sẹo: Hạn chế tình trạng sẹo ở vết khâu, phục hồi thẩm mỹ vùng kín cho phái đẹp.
Quy trình vệ sinh vết khâu tầng sinh môn bị hở bằng thuốc bôi
Vùng kín là môi trường vô cùng thuận lợi cho sự phát triển của vi sinh vật gây bệnh. Do đó, vết khâu tầng sinh môn bị hở có nguy cơ nhiễm khuẩn cao nếu không được vệ sinh đúng cách.
Các bước vệ sinh vết khâu tầng sinh môn bị hở tại nhà dành cho các mẹ sau sinh: [1]
Bước 1: Rửa vết khâu bằng nước muối sinh lý hoặc nước đun sôi để nguội. Đặc biệt cần làm đối với các mẹ vẫn còn ra sản dịch.
Bước 2: Lau khô vết khâu bằng khăn mềm, dễ thấm nước.
Bước 3: Dùng bông gòn tẩm dung dịch Betadine hoặc Povidine 10% (cồn đỏ) chấm lên vết khâu để sát trùng.
- Rửa sạch tay rồi đeo găng tay y tế sạch, dùng 1 lần.
- Đổ một lượng vừa phải dung dịch sát trùng lên bông, gạc sạch.
- Lấy gạc lau xung quanh vết khâu tầng sinh môn (phía bên trên, chính giữa, phía dưới) theo một chiều nhất định.
Lưu ý: Không để tay chạm trực tiếp vào vết khâu. - Sau 3 – 5 phút, dung dịch sát trùng khô rồi mới dùng thuốc ở bước tiếp theo.
Bước 4: Đắp thuốc, dán cao hoặc bôi thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.
Chú ý: Mẹ không được tự ý sử dụng các thuốc này khi không có chỉ định của nhân viên y tế có chuyên môn. Việc tự ý sử dụng kháng sinh, thuốc đắp, cao dán để điều trị có thể khiến vết thương trở nặng hơn. Thậm chí gây ra tình trạng kích ứng thuốc, kháng kháng sinh,…
Bước 5: Mẹ chỉ dùng kem trị sẹo khi vết thương đã khô và lành hẳn.
Chú ý: Mẹ không bôi thuốc trị sẹo khi vết thương chưa lành. Bởi thuốc trị sẹo có tác dụng làm mềm và ẩm vết thương cản trở vết thương khô lại và đóng vảy, từ đó làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Đối với các trường hợp vết khâu tầng sinh môn hở nhẹ, người mẹ có thể chăm sóc và vệ sinh trực tiếp tại nhà. Tuy nhiên khi sản phụ gặp một trong các hiện tượng dưới đây, mẹ cần đến ngay bác sĩ để được điều trị kịp thời. Bởi đây là trường hợp nặng, cần sự can thiệp và điều trị của nhân viên y tế có chuyên môn:
Khi vết hở lớn, nhìn thấy các mô bên trong
Khi vết hở lớn, từ 2 cm trở lên, mẹ có thể nhìn thấy các mô bên trong bị lộ ra ngoài. Lúc này, các mô xung quanh miệng vết khâu bị tách rời ra, khó có thể tự liền lại. Vết khâu bị hở lâu không chỉ khó lành, mà còn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Điều này khiến cho mẹ bị đau đớn kéo dài, tăng nguy cơ để lại sẹo lồi gây mất thẩm mỹ.
Vậy khi vết khâu hở từ 2cm trở lên, mẹ nên đi khám ngay để được bác sĩ xử lý kịp thời.
Khi vết thương chảy nhiều máu hoặc dịch
Vết khâu bị rách quá lớn, làm tổn thương cả các tế bào mô lành xung quanh, gây ra hiện tượng chảy máu. Nếu sản phụ bị chảy máu liên tục, chứng tỏ vết rách sâu và khó có thể tự liền. Khi đó vết thương tiết thêm lượng lớn dịch huyết tương nhằm phục hồi các lớp mô tại vết hở . Nếu không được xử lý, máu và dịch chảy ra còn là môi trường để vi khuẩn phát triển.
Với trường hợp này, bác sĩ chuyên môn sẽ giúp mẹ làm sạch lớp máu và dịch đông tại vết thương. Sau đó cầm máu, sát trùng vết thương rồi khâu lại tầng sinh môn, giúp vết thương chóng lành.
Khi có dấu hiệu nhiễm trùng
Khi vết khâu tầng sinh môn bị hở có dấu hiệu nhiễm trùng, người mẹ xuất hiện các triệu chứng như: Sốt, vết khâu sưng tấy, đau rát, hoặc cảm thấy ngứa ngáy, có mùi khó chịu,… [2]
Yêu cầu đầu tiên khi mẹ gặp tình trạng này là điều trị nhiễm khuẩn. Ngay khi đi khám, bác sĩ giúp mẹ loại bỏ lớp mô không có khả năng phục hồi rồi sát trùng vết thương. Sau khi điều trị nhiễm trùng, bác sĩ giúp mẹ khâu hồi phục tầng sinh môn rồi tiếp tục điều trị nhiễm khuẩn bằng kháng sinh đến khi hồi phục hoàn toàn.
4. Bị đứt chỉ khâu tầng sinh môn có cần khâu lại không?
Đứt chỉ khâu tầng sinh môn là một trong những nguyên nhân chính khiến cho vết khâu bị hở, rách. Nguyên nhân có thể do vệ sinh sai cách, vận động mạnh sau khi khâu khiến chỉ bị bục. Vậy, khi bị đứt chỉ vết khâu tầng sinh môn có cần khâu lại luôn không? Khi nào thì nên đi khâu lại?
Nếu vết thương đã nhiễm trùng
Khi vết thương đã bị nhiễm trùng, sản phụ không được khâu lại tầng sinh môn. Do các lớp mô tại đây đã bị tổn thương, không liền lại được. Đồng thời việc khâu lại khiến vi khuẩn gây bệnh bị giữ lại bên trong, khiến tình trạng ngày càng nguy hiểm. [3]
Để xác định vết khâu bị hở đã nhiễm trùng hay chưa, mẹ cần dựa vào các triệu chứng như:
- Vết thương sưng đỏ, ngứa ngáy, có hiện tượng chảy mủ, dịch.
- Có mùi hôi tại vị trí bục chỉ.
- Sản phụ xuất hiện tình trạng sốt hoặc ớn lạnh.
Với trường hợp này, người mẹ cần sát trùng và điều trị nhiễm khuẩn theo chỉ định của bác sĩ có chuyên môn. Sau đó mới được khâu lại tầng sinh môn bị bục chỉ.
Nếu không có nhiễm trùng
Vết khâu có thể được khâu lại, tùy theo mức độ hở và chỉ định của bác sĩ. Sau khi khâu, người mẹ cần thay đổi sinh hoạt và chế độ ăn uống hàng ngày để hạn chế tình trạng bục chỉ vết thương như:
- Hạn chế vận động, đặc biệt là các động tác mạnh để vết thương mau lành.
- Không nên làm các hành động gây áp lực lên vùng chậu, đặc biệt là tầng sinh môn như đứng, ngồi liên tục.
- Cử động nhẹ nhàng, không khiêng hay nâng đỡ vật có trọng lượng lớn.
- Nên ăn các thực phẩm lỏng, giàu chất xơ, nhuận tràng.
Cùng với đó, sản phụ cần duy trì vệ sinh vết thương hàng ngày, hạn chế tình trạng nhiễm trùng gây ảnh hưởng sức khỏe và thời gian phục hồi sau sinh.
Bài viết trên đã giải đáp cho mẹ những kiến thức cần thiết về việc sử dụng thuốc bôi vết khâu tầng sinh môn bị hở. Hy vọng các thông tin trên có thể hỗ trợ mẹ phần nào trong việc xử lý và vệ sinh đúng cách sau sinh, phục hồi sức khỏe tốt, nuôi con mạnh khỏe.
Khi gặp tình trạng tương tự, mẹ vui lòng gọi đến số hotline 1900 636 985 của nhãn hàng Aplicaps Việt Nam. Các chuyên gia thai kỳ giàu kinh nghiệm của Aplicaps sẽ giải đáp toàn bộ thắc mắc bệnh lý cũng như kiến thức chăm sóc sức khỏe sau sinh cho mẹ 24/7.
Aplicaps chúc mẹ sức khỏe và bình an!
Dược sĩ Tú Oanh
Tài liệu tham khảo
| ↑1 | How to Care for Your Episiotomy Stitches. Truy cập ngày 24/11/2022. https://www.verywellfamily.com/when-will-my-episiotomy-stitches-dissolve-2758693 |
|---|---|
| ↑2 | Episiotomy and perineal tears. Truy cập ngày 24/11/2022. https://www.nhs.uk/pregnancy/labour-and-birth/what-happens/episiotomy-and-perineal-tears/ |
| ↑3 | Re-stitching broken down perineal wounds compared with non-stitching. Truy cập ngày 24/11/2022. https://www.cochrane.org/CD008977/PREG_re-stitching-broken-down-perineal-the-area-between-the-vagina-and-back-passage-wounds-compared-with-non-stitching |
