Mẹ có thật sự hiểu rõ về nguyên nhân, hậu quả của tình trạng thiếu axit folic khi mang thai? Những dấu hiệu nào đặc trưng để nhận biết sớm giúp ngăn ngừa ảnh hưởng đến cả mẹ và bé? Bài viết này Aplicap sẽ giúp mẹ giải đáp những thắc mắc trên, đồng thời giới thiệu đến mẹ 2 cách khắc phục hiệu quả nhất. Cùng theo dõi để biết thêm nhiều thông tin hữu ích mẹ nhé.
Nhu cầu axit folic ở phụ nữ có thai qua các giai đoạn
Như mẹ đã biết, axit folic là vi chất cần thiết cho mọi hoạt động sống của cơ thể, đặc biệt là nguyên liệu không thể thiếu cho quá trình tạo máu và tổng hợp, phát triển vật chất di truyền (ADN). Vì vậy, việc bổ sung axit folic mỗi ngày là cần thiết cho mọi người.
Đặc biệt trong thời kỳ mang thai, vì nhu cầu tạo máu và tăng trưởng tế bào của cả mẹ và bé đều tăng cao, dẫn đến nhu cầu axit folic của cơ thể lớn hơn.
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, ở mỗi giai đoạn, lượng axit folic bổ sung sẽ có sự thay đổi, cụ thể:
- Giai đoạn trước mang thai cần 400mcg mỗi ngày
- Giai đoạn 3 tháng đầu thai kỳ cần 600mcg mỗi ngày
- Giai đoạn 3 tháng giữa thai kỳ cần 600mcg mỗi ngày
- Giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ cần 600mcg mỗi ngày
- Giai đoạn cho con bú cần 500mcg mỗi ngày.
Dấu hiệu thiếu acid folic khi mang thai
Thiếu axit folic là khi lượng axit folic trong máu không đủ để cơ thể hoạt động bình thường. Tình trạng này có thể gây ra một loạt các triệu chứng và biến chứng khó lường cho cả mẹ bầu và em bé.
Dấu hiệu ở mẹ
Dấu hiệu thiếu acid folic khi mang thai
Bởi vì axit folic tham gia trực tiếp vào quá trình hình thành hồng cầu, hỗ trợ hoạt động chức năng bình thường của mọi tế bào trong cơ thể, nên tình trạng thiếu hụt sẽ có thể gây ra các triệu chứng toàn thân khá nghiêm trọng.
Một trong những triệu chứng đầu tiên của sự thiếu hụt folate khi mang thai là cực kỳ mệt mỏi. Các triệu chứng khác có thể bao gồm:
- Yếu cơ
- Suy nhược
- Giảm cân
- Tiêu chảy
- Các triệu chứng thiếu máu
- Xanh xao
- Khó thở
- Chóng mặt
- Tim đập nhanh
- Các triệu chứng răng miệng
- Đỏ và đau lưỡi
- Lở miệng hoặc loét miệng
- Giảm vị giác
- Triệu chứng thần kinh
- Mất trí nhớ
- Khó tập trung
- Lo lắng, hoang mang
Dấu hiệu ở thai nhi thiếu axit folic
Folate cực kỳ quan trọng đối với sự phát triển của thai nhi. Đặc biệt, trong 28 ngày đầu tiên kể từ lúc thụ thai, bào thai cần được cung cấp đủ folate để tham gia vào cấu tạo ống thần kinh. Bên cạnh đó, vi chất này còn tham gia vào sự phân chia tế bào và sự phát triển của nhau thai.
Khi mẹ bầu không cung cấp đủ axit folic thì cơ thể em bé sẽ không có đủ lượng để phát triển bình thường được. Do vậy, biểu hiện đặc trưng nhất là thai nhi bị dị tật ống thần kinh do thiếu axit folic. Những dị tật này bao gồm tật nứt đốt sống, não thoát vị ra bên ngoài hộp sọ. Nếu nhẹ hơn thì bé có thể bị nhẹ cân và chậm phát triển hơn so với bình thường.
Chẩn đoán thiếu acid folic trong giai đoạn mang thai
Chẩn đoán thiếu acid folic trong giai đoạn mang thai
Các bác sĩ sẽ chẩn đoán tình trạng thiếu axit folic của mẹ dựa vào dấu hiệu lâm sàng và kết quả xét nghiệm máu.
Các xét nghiệm để kiểm tra xem mẹ có đang bị thiếu axit folic không bao gồm: xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi, nồng độ vitamin B12 và folate trong máu và trong hồng cầu.
- Nồng độ axit folic trong máu dưới 7 nmol/L (hoặc 3 mcg/L) là dấu hiệu của sự thiếu hụt folate.
- Nồng độ folate trong hồng cầu dưới 305 nmol/L (hoặc 140 mcg/L) cho biết tình trạng folate trong hồng cầu không đầy đủ.
Đo kích thước hồng cầu, liệu chúng có lớn hơn bình thường không. Thiếu axit folic (cũng như thiếu vitamin B12) có thể dẫn đến thiếu máu hồng cầu khổng lồ.
Các bác sĩ cũng thường đo nồng độ vitamin B12 trong máu để loại trừ sự thiếu hụt vitamin B12, vì các triệu chứng của nó cũng tương tự như thiếu hụt axit folic.
Nguyên nhân thiếu acid trong giai đoạn mang thai và cho con bú
Thiếu axit folic có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân, bao gồm cả từ chế độ ăn uống không đủ chất và cơ thể kém hấp thu.
Do bữa ăn không cung cấp đủ acid folic
Nguyên nhân thiếu acid trong giai đoạn mang thai và cho con bú:
Mặc dù axit folic có nhiều trong các thực phẩm tự nhiên, không phải mẹ bầu nào cũng nắm rõ loại thực phẩm nào dồi dào folate nhất. Mặt khác, axit folic dễ bị phân huỷ bởi nhiệt, do vậy, nếu mẹ nấu nướng trong thời gian dài ở nhiệt độ cao, lượng vi chất bổ sung cho cơ thể cũng theo đó mà giảm dần.
Theo công bố của Tổ chức Y tế Thế giới, trung bình, lượng folate từ thực phẩm được cơ thể hấp thu tối đa chỉ ở mức 100-200mcg/ngày. Trong khi đó, hàm lượng khuyến cáo là 500-600mcg/ ngày cho phụ nữ có thai và cho con bú. Vì vậy, nếu như mẹ bầu chỉ bổ sung axit folic từ chế độ ăn uống, tình trạng thiếu hụt có xu hướng tăng cao.
Cách khắc phục: Tăng cường sử dụng một số nguồn cung cấp axit folic dồi dào dưới đây, kết hợp với việc bổ sung bằng viên uống.+ Các loại đậu: Không những là nguồn bổ sung chất đạm tốt cho cơ thể, các loại đậu còn sở hữu hàm lượng folate khá cao. Trung bình, 100g đậu cung cấp từ 20-30 mcg, chiếm từ 8-10% lượng khuyến nghị bổ sung hằng ngày. Vậy ăn gì để bổ sung axit folic cho bà bầu? Mẹ bầu có thể tham khảo:
- Lòng đỏ trứng: Không những là nguồn folate dễ chế biến thành nhiều món ăn, lòng đỏ trứng còn chứa lượng lớn các vi khoáng cần thiết như vitamin B12, selen. 100g lòng đỏ trứng có thể cung cấp cho mẹ 20-30 mcg folate.
- Gan động vật: Theo báo cáo khoa học tại Khoa Khoa học Thực phẩm, Đại học Warmia, Ba Lan, trung bình 100g gan động vật có thể chứa từ 400 đến 1200 mcg axit folic.
- Măng tây: Măng tây là thực phẩm bổ sung lượng chất chống oxy hóa dồi dào, hỗ trợ làm đẹp da và cung cấp rất nhiều loại vitamin, khoáng chất cần thiết cho cơ thể. 100g măng tây có chứa khoảng 150 mcg axit folic, cung cấp 37% lượng khuyến nghị bổ sung mỗi ngày cho mẹ.
- Súp lơ xanh: Súp lơ xanh là một trong những nguồn rau xanh cung cấp nhiều folate nhất. Ước tính, 100g súp lơ xanh chứa đến 57 mcg axit folic, tương đương 15% lượng khuyến nghị mỗi ngày.
Do cơ thể mẹ không hấp thu được axit folic
Một số mẹ bầu vẫn thiếu axit folic mặc dù bổ sung khá nhiều các loại thực phẩm được khuyến cáo là nguồn cung dồi dào. Điều này là do cơ thể mẹ không thể hấp thu được axit folic từ thực phẩm.
Khi bổ sung bằng thực phẩm, axit folic phải trải qua 5 quá trình chuyển hoá mới thành dạng hấp thụ được và có tác dụng. Mỗi một quá trình chuyển hoá cần sử dụng một loại enzyme đặc trưng. Tuy nhiên, một số mẹ bẩm sinh bị thiếu hụt men chuyển hoá này, do vậy, quá trình hấp thu diễn ra khá kém.
Cách khắc phục: Mẹ bầu nên bổ sung axit folic dưới dạng quatrefolic – không cần qua chuyển hoá có tác dụng ngay lập tức khi đi vào cơ thể.
Biến chứng xảy ra do thiếu acid folic trong thời kỳ mang thai
Khi mẹ nhận không đủ folate, một số biến chứng có thể xảy ra cho cả mẹ và em bé.
Biến chứng đối với mẹ bầu
Vì axit folic là vi chất quan trọng giúp tổng hợp tế bào máu nên thiếu axit folic không được điều trị có thể dẫn đến thiếu máu nguyên bào khổng lồ và giảm tiểu cầu. Ngoài ra, nó có thể gây viêm lưỡi, viêm miệng góc và loét miệng.
Folate và vitamin B12 có vai trò cơ bản trong chức năng hệ thần kinh trung ương. Do đó, khi thiếu axit folic, các biểu hiện tâm thần kinh có thể xảy ra, bao gồm trầm cảm, cáu kỉnh, mất ngủ, suy giảm nhận thức, mệt mỏi và rối loạn tâm thần.
Biến chứng đối với thai nhi
Folate rất quan trọng cho sự phát triển của não và tủy sống của bé. Như đã nhắc đến ở trên, thiếu folate có thể gây ra dị tật bẩm sinh nghiêm trọng, được gọi là dị tật ống thần kinh, bao gồm tật nứt đốt sống và thiếu não. Thai nhi bị dị tật ống thần kinh khó có thể duy trì sự sống.
Thiếu folate cũng có thể làm tăng khả năng nhau bong non, một tình trạng mà nhau thai tách khỏi tử cung. Ngoài ra, con bạn có thể bị sinh non hoặc nhẹ cân. Nghiên cứu tại Khoa Sản và Phụ khoa, Bệnh viện Faulkner, Trường Y Harvard cũng chỉ ra rằng lượng folate thấp trong thai kỳ có thể dẫn đến sự phát triển của chứng tự kỷ ở em bé. [1]
Befoma – Cung cấp acid folic thế hệ 4 hấp thu nhanh bổ sung hiệu quả cho bà bầu
Việc tăng cường thực phẩm bổ sung đã làm giảm đáng kể tình trạng thiếu folate và tỷ lệ dị tật ống thần kinh kể từ năm 1998 và được Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo sử dụng cho đến ngày nay.
Sở hữu dạng folate thế hệ thứ 4 với ưu điểm hơn axit folic trong thực phẩm là khả năng hấp thu trực tiếp, giúp tăng sinh khả dụng lên gấp nhiều lần, kèm với 17 loại vitamin và khoáng chất thiết yếu khác cho mẹ bầu, Bổ bầu Aplicap Befoma là dòng thực phẩm bổ sung được các bác sĩ khuyên dùng.
Aplicaps có những đặc điểm nổi bật như sau:
- Acid folic thế hệ thứ 4 – quatrefolic: Hàm lượng đủ theo khuyến nghị bổ sung mỗi ngày của WHO – 600 mcg/viên. Quatrefolic là axit folic thế hệ 4, được hấp thu vào cơ thể chỉ sau 1 bước chuyển hóa, không cần trải qua 5 bước chuyển hóa phức tạp như axit folic thế hệ cũ có trong các vitamin tổng hợp lâu đời. Do đó, giúp cơ thể mẹ dễ dàng hấp thu, sinh khả dụng cao.
- Sắt amin: Là dạng sắt hữu cơ vừa có khả dụng hấp thu cao nhất trên thị trường, vừa hạn chế gây táo bón.
- 16 vitamin và khoáng chất cần thiết cho thời kỳ mang thai: Vitamin E, vitamin D, canxi,… giúp mẹ và bé bổ sung dưỡng chất toàn diện.
Bổ bầu Aplicaps Befoma được nhập khẩu chính ngạch từ Tây Ban Nha, trải qua quá trình kiểm định nghiêm ngặt và đã đạt chứng nhận của Hội đồng Liên minh Châu Âu (EFSA) và chứng nhận GRAS của FDA Hoa Kỳ. Vì vậy, mẹ hoàn toàn yên tâm về sự an toàn, hiệu quả khi sử dụng sản phẩm.
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về thiếu axit folic khi mang thai hay bất cứ vấn đề nào trong thai kỳ mà mẹ muốn được đội ngũ chuyên gia giải đáp, mẹ bầu vui lòng liên hệ hotline của Aplicaps là 1900 636 985 (nhánh số 2).
Aplicaps chúc mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh!
Tài liệu tham khảo
| ↑1 | Folic Acid Supplementation and Pregnancy: More Than Just Neural Tube Defect Prevention. Truy cập ngày 04/04/2022. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3218540/ |
|---|
